Waarom verdwijnen beschavingen?
Waarom verdwijnen beschavingen?
Toeschrijven aan één oorzaak is te simpel en ‘leidt onvermijdelijk tot verkeerde conclusies.’ Stierven de inwoners van de Paaseilanden uit doordat ze al hun bomen hadden omgehakt? Nee, de bevolking is nooit erg groot geweest. Sommige jaren was er overvloed, sommige jaren honger. Ze waren geavanceerde boeren. En ze visten in kano’s gemaakt van kleine plankjes, niet palmbomen. Verhongerden de Maya door jaren van mislukte oogsten? Nee, sommige steden werden vernietigd na een verloren oorlog. Veel misverstand ontstaat door het gebruik van ‘beschaving’ in plaats van ‘samenleving.’ Klinkt dramatischer, maar is moeilijker te bewijzen. De Griekse en Romeinse staten/samenlevingen zijn weg, maar veel van hun beschaving overleeft. Het is ook fijn om het woord ‘collapse’ (ineenstorting) te gebruiken, maar geschiedenis laat zich niet zo makkelijk rubriceren. Na de ‘ineenstorting’ van de Maya-cultuur werden Maya-steden als Chichen Itza, Mayapan en Uxmal in Yucatan gesticht. ‘Ecologische oorzaken,’ oftewel de straf van Moeder Aarde voor de spilzucht van de Mens, zijn al even moeilijk te bewijzen.