(ex-Enerzijds)
Dit lange artikel leek met veel bronnen en grafieken, onder de kop ‘Evidence and hysteria,’ hetzelfde te zeggen: ‘Laat je niet gek maken.’ Maar de schrijver gaf zichzelf al een beetje weg aan het eind:
Het stuk is inmiddels op Twitter volledig gefileerd door Carl Bergstrom, in een tirade van tientallen tweets – ‘nr 13. [pause to take beta-blockers’] – die het platform Medium ervan overtuigden dat ze het stuk beter van de site konden halen. Het originele platform, Zero Hedge, had de moed om de repliek van Bergstrom ook te publiceren.
Eerlijk is eerlijk: de eerste keer dat ik het las vond ik het overtuigend. Je kunt dus niet voorzichtig genoeg zijn.
Prachtig
Oklahoma, in de vlakke Midwest, staat bekend om zijn dramatische luchten die met het weer plots van kleur veranderen. Voor zijn ontwerp voor het Oklahoma museum voor hedendaagse kunst bedekte architect Rand Elliott de gevel dus met aluminium, opdat die het telkens wisselende weer zou reflecteren.
Enerzijds
Schieten we niet door? Een rustig en goed gedocumenteerd betoog op de Nederlandse site Nemo Kennislink begint: ‘Hoogstens 1,4% van Coronapatiënten overlijdt. Twee derde van hen is ouder dan 70.’ En verderop: ‘In het zwartste scenario, waarin komend jaar zestig procent van de Nederlandse bevolking geïnfecteerd raakt, waarvan de helft ziek wordt, zullen 0,014 × 0,3 × 17 miljoen, ofwel ongeveer 70 duizend mensen aan het nieuwe coronavirus overlijden. Dat klinkt als een nachtmerrie, een ramp zoals Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer heeft meegemaakt.
En toch klopt dat niet. In Nederland overlijden elk jaar ruim 150 duizend mensen door wat wij ‘natuurlijke sterfte’ vinden, namelijk allerlei ziektes. De verdeling van die sterfte over de leeftijdscategorieën is grosso modo hetzelfde als de sterfte door Covid-19: de meesten hadden al jaren een slechte gezondheid, driekwart is ouder dan 65, een kwart is ouder dan 80.’
‘De bedoeling is niet om privéleed te bagatelliseren, maar om de maatschappelijke impact van deze epidemie in redelijke proportie te zien. Want met overdreven angst schiet niemand iets op.’ (tip G. ter Kuile)
Online vrijwilliger
Folding@home is een ‘distributed computing’ project waarbij CPU-tijd van computers van mensen thuis wordt ingezet om de ingewikkelde berekeningen te maken die nodig zijn om bijvoorbeeld medicijnen tegen kanker te ontwikkelen. Er lopen nu ook een aantal COVID19 projecten. Wie wil meedoen: u downloadt een stukje software waarmee automatisch datasets worden binnengehaald, waarna de computer een paar uur aan het rekenen is. Na afloop worden de resultaten weer geupload naar de betreffende onderzoeker. U kunt een visualisatie krijgen van het molecuul waar uw computer aan heeft gewerkt. Uitleg hier: https://foldingathome.
Inmiddels hebben zo veel mensen zich ingeschreven dat de gezamenlijke computers 470 petaflops aan rekenkracht hebben, dat is meer dan twee keer zo veel als de allersterkste supercomputer thans in gebruik. (tip W. de Jager)
Tests, graag
Hoe dodelijk is Corona nou? Niemand weet het, omdat er geen tests worden uitgevoerd.
Op dit moment is het aantal doden ten opzichte van het aantal besmette patiënten ongeveer 4%. Eigenlijk zou je moeten afzetten tegen het aantal besmettingen 14 dagen geleden, de incubatietijd; dan is het percentage hoger (want toen was het aantal besmettingen kleiner). Maar misschien is het percentage in werkelijkheid veel kleiner – omdat zo veel mensen, zeker in Nederland, niet getest zijn. Een studie op basis van data uit China concludeerde afgelopen maandag dat voor iedere geregistreerde geïnfecteerde, er waarschijnlijk 5 tot 10 mensen rondlopen die besmet zijn of zijn geweest. Daarmee daalt de dodelijkheid van 4% naar 0,7% of 0,3%. (Griep doodt 0,1% van besmettingen.)
Samsung's accudoorbraak
Elke week is er wel een persbericht van iemand die een doorbraak heeft in accutechnologie (onthoud: batterij=batterij, accu=oplaadbare batterij.) Maar als Samsung, één van de grootste fabrikanten ter wereld, zegt een stap te hebben gemaakt dan verdient die misschien wel aandacht. Net als veel anderen zoeken de Zuidkoreanen naar een accu die lithium-ion kan vervangen door ‘solid state,’ de technologie die nu veel wordt gebruikt voor geheugenopslag. Ze zeggen nu een prototype te hebben voor toepassing in auto’s dat de helft in omvang is van een li-ion accu, minder weegt, 800 km bereik levert, en 1.000x kan worden opgeladen. Dat zou een levensduur van maximaal 800.000 kilometer betekenen. Ze hebben een belangrijk obstakel – dendrietvorming – overwonnen. Zeggen niet wanneer dit model op de markt zou kunnen komen.
correctie van lezer M. Ackermans: Wel een kleine aanmerking: de ‘solid state’ technologie in geheugenopslag heeft weinig te maken de solid state batteries. De solid state drives (SSD) die in PC’s en laptops zitten heten zo omdat voorheen geheugenopslag vaak op een harde schijf werd gedaan, waar een bewegende (draaiende) schijf in zit (ook in een floppy zitten bewegende delen!). In SSD’s zitten geen bewegende delen en zijn dus ‘solid state’. Bij de huidige lithium-ion accu’s is het lithium opgelost in een vloeistof, terwijl de solid state batteries compleet uit een vaste stof bestaan (vandaar solid state). Overigens bestaat deze vaste stof vaak gedeeltelijk ook uit lithium.
Dat deze twee technologieën allebei solid state heten is dus eigenlijk toeval.
Prijswinnaar
Nee, niet de vogel (een visarend, een osprey) maar de fotograaf. In de fotocompetitie van de UK National Parks. Op die eilanden is nog echte natuur te vinden! De top-10 staat achter de klik, hieronder nog eentje, van het Brecon Beacons park:
Vogelnest
Vogels zijn de beste ingenieurs ter wereld. Die nesten die ze bouwen, daar kunnen wij niet eens aan tippen. Maar sommigen proberen het te begrijpen en te simuleren. (tip A. Nieuwland)
Doorrekenen (2)
Het is toch wel fijn om een antwoord op de vraag te hebben: hoe erg wordt het? Voor beleidsmakers, omdat ze dan iets beter weten (hoewel geen zekerheid hebben) waar ze zich op moeten voorbereiden, qua ziekenhuiscapaciteit. Voor ons, omdat we willen weten: hoe lang gaat dit duren en hoe groot is de kans dat ik Corona krijg?
Voorspellingen zijn nu zeer onbetrouwbaar omdat je die moet baseren op aannames, en die moet je weer baseren op feiten. Die feiten zijn er niet want we meten niet. In Nederland worden bij wijze van spreken alleen de mensen getest bij opname in het ziekenhuis. Hun familie nog steeds bijna niet.
Met al die onzekerheden kun je wel scenario’s tekenen op basis van theoretische aannames. Dan krijg je een spectrum van mogelijke ontwikkelingen.
De verspreiding is afhankelijk van R-0 en epidemiesnelheid. R-0 is hoeveel mensen elke patiënt besmet, de besmettingsgraad. Die wordt bepaald door:
1/aantal infecties per contact
2/ aantal contacten in de tijd
3/ periode dat men besmettelijk is
Logisch toch? Cijfers in de medisch literatuur variëren van 2.2-2.7 tot 4.7-6.6. ‘Ik heb voor 3,58 gekozen, vanwege hoe betrouwbaar deze studie oogde en dat dit tussen de hoge en lage waarden in zit,’ schrijft John Jacobs * in zijn verhaal. Hij waarschuwt er meteen bij: die cijfers kunnen heel erg van de werkelijkheid afwijken, bijvoorbeeld door mensen te isoleren (=kunstmatige beperking van factoren 1 en 2).
De andere factor is epidemiesnelheid. Hoeveel dagen heeft iemand nodig om 3,58 medeburgers te infecteren? Jacobs zegt dat de meeste onderzoekers uitgaan van 7 dagen. Bij 7 dagen is de relatie tussen R-0 en de verspreidingssnelheid als volgt:
En geprojecteerd ziet het er dan als volgt uit:
Bij deze aannames zou in het gunstigste geval (de blauwe lijn) de epidemie pieken rond 1 juni, met 400.000 infecties op dat moment, waarbij 8.000 IC bedden nodig zijn (2% van het totaal). Voor cijfers bij de andere lijnen, klik op de afbeelding; voor een 13 pagina’s tellende toelichting met bronnen, zie hier.
*Jacobs publiceerde deze scenario’s op de site Platform Betrouwbare Zorgcijfers van Gijs van Loef (cv hier). Jacobs studeerde achtereenvolgens microbiologie, specialisatie virologie (HLO Venlo, 1991), medische biologie (Universiteit Utrecht), promoveerde aan het AMC Amsterdam (2003) en is SMBWO erkend als immunoloog (2008). Hij omkleedt zijn scenario’s met waarschuwingen: ze hebben geen voorspellende waarde want er zijn onvoldoende testresultaten; ze geven slechts een ‘als dit, dan dat’ beeld.
Met dank aan Bicker-lezer R. Dattatreya.
Fabeltjesvergruizer
Tja, hoe vertaal je ‘myth buster?’ Dit is in ieder geval een pagina op de website van WHO die een hoop mythes aan flarden schiet. Bijvoorbeeld:
