Een lichtpuntje

Afneembaar, oplaadbaar. Gaat aan wanneer de fiets voortbeweegt; lichtniveau past zich aan aan invallende duisternis. Werkt ook als remlicht, door te knipperen als de fiets plots vertraagt. Er zit ook een ‘peloton’ functie op. Te ingewikkeld om uit te leggen. Nu 45 dollar op Kickstarter.

Pandemie-economie

Amerikaanse huishoudens hebben afgelopen jaar een biljoen dollar (1.000 miljard) meer verdiend dan in 2019. Er is een overheidsstimulans van nog eens een biljoen. Wat doen mensen die onverwacht geld krijgen en het niet kunnen uitgeven? Schulden aflossen en sparen. ‘Amerikanen hebben nu collectief minder schuld op hun credit cards staan dan in 2007, terwijl de economie in de tussentijd met 48% is gegroeid en er 30 miljoen meer Amerikanen zijn.’ En: ‘Amerikaanse huishoudens hebben nu 1,8 biljoen dollar op hun lopende rekening staan, vergeleken met 800 miljard een jaar geleden.’ Je valt van de ene verbluffende statistiek in de andere, in dit verhaal. Maar: de ongelijkheid is enorm toegenomen. Spaarrekeningen zijn gezwollen, maar niet voor iedereen: ‘61% van Amerikanen is zijn totale spaarpot kwijt aan het eind van dit jaar.’ Er zijn minder banen – maar de markt voor goedbetaald werk is weer geheel hersteld, terwijl voor banen die 16 dollar per uur betalen, de markt met een kwart is gekrompen.’

Lesje journalistiek

Mosterd na de maaltijd, maar voedzaam. Hoe Trump de media bespeelde.  Journalisten willen verhalen. Een goed verhaal bestaat uit een hoofdrolspeler, een probleem, en een beweging naar een oplossing. Dat begreep Trump meesterlijk en bijna al zijn uitspraken en tweets waren dus verhalen. Twee: Trump begreep dat nieuw nieuws boven oud nieuws gaat. Dus hij stapelde verhaal op verhaal, zodat de media nooit de tijd kregen om beweringen te checken. Dit en nog veel meer achter de link. Voor de journalistenschool. Misschien handig bij volgende volksmenners. Ook nog een link naar een handleiding: hoe kan de pers zich hiertegen verweren.

Af van WhatsApp?

Signal is een andere versleutelde berichtenapp, en momenteel het meest gedownload op Apple en Android telefoons. Invloedrijke Elon Musk gaf Facebook mede de schuld van de bestorming van het Capitool. WhatsApp is een dochterbedrijf. Musk twittert ‘gebruik Signal.’ Andere belangrijke drijfveer: WhatsApp, eigendom van Facebook, heeft 4 januari aangekondigd dat het gebruikersgegevens gaat delen met het moederbedrijf. (NB dit gebeurt niet Europa, is verboden door de EU.) Misschien ook een factor: Facebook blokkeert Trump, dus Trump-aanhangers boycotten dochterbedrijf WhatsApp. Hoe dan ook, Signal – en ook concurrenten Telegram en in mindere mate MeWe – heeft er baat bij.

Rassenhaat

Een ongemakkelijk betoog van Jeffrey Sachs, een veteraan van de linkervleugel van het Amerikaanse politieke spectrum.

‘Meutes opstoken tegen gekleurde mensen is de klassieke methode van rijke blanken om het ongenoegen van arme blanken af te leiden. Dit is helemaal geen specifiek Trumpiaanse taktiek, het is de oudste truc in het Amerikaans politieke handboek.’

‘Op 6 januari ging het mis omdat de blanke meute zich stortte op blanke politici. Dat was onaanvaardbaar, maar niet onverwacht.’

‘In historisch perspectief is Amerika inderdaad bezig zijn verleden van racisme en gewelddadige blanke opstanden achter zich te laten. Barack Obama is twee keer als president verkozen (…)’

In 1970 was 83% van de Amerikaanse bevolking blank (‘non-Hispanic white’). In 2045 zal dat nog maar 50% zijn. In 2060, ongeveer 44%. Oftewel: door de veranderende demografie zullen blanken van meerderheid tot minderheid worden.

‘Gelukkig is het racistische blanke bewind van Amerika op de terugtocht, helaas nog veel te langzaam,’ aldus Sachs. (tip J. Fockema Andreae)

Meningsuiting

In het eindeloze debat over wat nou censuur is, en of Twitter en Facebook hun boekje te buiten gaan, kwam ik deze tegen.

Ik wist niet dat Karl Popper hierover had geschreven. De Nederlandse rechtspraak worstelt, van geval naar geval, met de vraag hoe erg je moet haat zaaien, voordat je vrijheid van meningsuiting wordt ingeperkt.

Epik

Dat is de webhost waar Parler, de ‘Twitter voor ultrarechts,’ onderdak heeft gevonden nadat hij door Amazon Web Services werd verbannen. Epik is ook al host voor 4Chan en Gab. Op internet is voor iedere meningsuiting wel een plekje te vinden. Parler beschuldigt Amazon van politieke motieven en heeft een rechtszaak aangespannen.

Nuttig

Als u een filmpje of een foto post op sociale media, worden kennelijk de metadata ervan af gehaald door de dienstverlener, om de privacy van de gebruiker te beschermen. Niet door Parler. Zo kon een analist later vaststellen waar de filmpjes waren gemaakt, en hoe ver de maker dus in het Capitool was binnengedrongen.

Het is niet perfect: nauwkeurig met een marge van 11 meter, en GPS kan niet zien op welke verdieping de betrokkene was. Maar voldoende pikant om de belangstelling van de FBI te wekken. Die zei gisteravond dat nu 160 dossiers zijn geopend tegen mensen die worden verdacht van strafbare feiten.

De lokatiedata werden verzameld door een anti-Trump hacker die hoopt dat het bewijsmateriaal zal leiden tot arrestaties.

Toch echt een primeur

Het Capitool werd in 1814 bestormd – maar door Britse soldaten, waarmee de jonge Republiek in oorlog was. In 1861 kwamen duizenden woedende Amerikanen naar de hoofdstad om om de certificering van Abraham Lincoln tegen te houden. Die werden tegengehouden door zwaar bewapende soldaten, rondom het Capitool gepositioneerd door de man die was belast met ‘de verdediging van de hoofdstad.’ (Zie deze historicus in de NY Times)

In 1954 schoten vier Puertoricaanse nationalisten vanaf de bezoekerstribune op de Afgevaardigden. In 1983 liet een communistische terreurgroep een bom afgaan in een kantoor in de Senaatsvleugel. Maar wat afgelopen woensdag gebeurde, is nog niet eerder vertoond.

Bijna in 't donker

[update 26 januari:] De onderbrekingen zijn herleid tot locaties in Kroatië en Servië, niet Roemenië zoals werd gespeculeerd. Zie hier.

Ik kreeg bijgaand bericht van lezer Peter Ravestein:

De grootste oplawaai in tien jaar

‘Waarmee het allemaal begon, dat is nog steeds niet duidelijk. Maar op de middag van 08 januari om 14.05 uur (afgelopen vrijdag dus) zakte de netfrequentie in het volledige CE-blok van het ENTSO-E net met 260 mHz tot 49,74 Hertz. Zo’n snelle en diepe daling komt zelden voor. Er was duidelijk onverwacht een paar gigawatt productie van het net gevallen – zo veel dat zelfs de volledige Europese FCR-reserve het maar ternauwernood hield. Wat? Niks gemerkt? Wees er blij om, want het scheelde weinig of tientallen miljoenen mensen in Europa hadden de avond van 08 januari bij een kaarsje moeten zitten.’

De elektriciteitsvoorziening in Europa, daar gaat het over. Een voor mij totaal onbekende wereld. Maar zie: ‘Het hele Europese elektriciteitsnet is aan elkaar gekoppeld en het is op te vatten als één enorm net.’ En: ‘Het Europese elektriciteitsnet is het grootste gekoppelde net ter wereld. Op het volledige ENTSO-E net hangt circa 600 GW aangesloten productievermogen en net zoveel consumptie.’

En nog veel meer wetenswaardigheden. Maar wat veroorzaakte nou deze bijna-blackout?

‘Er wijzen wat vingers richting Roemenië waar simultaan drie zware eenheden precies tegelijk van het net zijn gevallen, al ontbreken namen en rugnummers. Hoe en waarom? Mechanisch pech, een hack, een ongeluk? We weten het op dit moment nog niet.’