Japan

ook belangrijk | via Ben Evans | 4 mrt 24

48 prenten van Katsushika Hokusai (1760-1849) waarin Mount Fuji voorkomt. Geschatte opbrengst $3-5 miljoen.

Oppenheimer memo

ook belangrijk | New Atlas | 4 mrt 24

Samenvatting van onderzoek naar de atoombom, of beter: 'Het gebruik van atoomenergie voor militaire doeleinden,' gedateerd 1 juli 1945, twee weken voor de 'Trinity' test, en vijf weken voordat de eerste bom werd losgelaten boven Hiroshima. 200 pp, mede ondertekend door Robert Oppenheimer en Enrico Fermi.

Veiling van RR Auctions, hoogst bod gisteravond was $38.977, online veiling sluit 14 maart.

De snelste robot

tech | New Atlas | 4 mrt 24

Deze kan trappen op en af lopen, dansen, springen en tot 30 kilo bagage dragen. Volgens de ontwikkelaars kan hij max 120 km/u rennen. Wat zou het leger niet over hebben voor zo iets.

Skepsis

tech | varia | 4 mrt 24

Toeval, of onvermijdelijk. Ik zie steeds meer artikelen van serieuze bronnen die twijfelen aan het nut van AI. The Economist: 'AI modellen zuigen uit hun duim. Hoe kun je die hallucinaties onderdrukken?' MIT Technology Review 'Large Language Models kunnen ongelooflijke dingen, maar niemand snapt hoe. En dat is een probleem.'

Nederigheid ....

ook belangrijk | via Marginal Revolution | 2 mrt 24

... siert de mens. Maar is niet overal te vinden. Dit is de stelling: 'Onze mensen zijn niet perfect, maar onze cultuur is superieur aan andere.' Bovenstaand: het percentage dat antwoordde: 'mee eens.' De Russen vallen natuurlijk op. Maar wat dacht u van de Grieken! Koud vijf jaar na hun faillissement ... Jammer dat deze enquete uit 2015-17 dateert. Benieuwd of er nog iets is veranderd.

De harde grenzen van kunstmatige intelligentie

tech | wheresyoured.at | 19 feb 24

'We hebben nu net iets meer dan een jaar ChatGPT, Dall-E en andere toepassingen meegemaakt (...) en lopen steeds tegen het probleem aan dat deze dingen leuk zijn, interessant, verrassend - maar nog steeds niet aantoonbaar nuttig voor wat dan ook.'

Inleiding van een lang artikel door contraire en goed ingevoerde tech journalist/communicatie-adviseur, Ed Zitron.

'Deze modellen zeggen niet 'ik ga nu een aapje tekenen' maar 'men vraagt mij iets dat een 'aapje' wordt genoemd, dus ik zal nu in mijn databank kijken wat het meest waarschijnlijk een aapje is.' Deze dingen zijn niet aan het 'leren,' of 'begrijpen,' of zelfs maar 'intelligent' - het zijn gigantische rekenmachines.' (...)

'Wat de fantasten je ook mogen vertellen, dit zijn geen foutjes die gladgestreken kunnen worden. Dit zijn de harde grenzen, de beperkingen die je hebt als je probeert kennis na te doen met alleen cijfers.'

'Generative AI' kost honderden miljoenen, miljarden aan investeringen zonder aantoonbaar rendement (Gelukkig bestaat de investering van $10 miljard door Microsoft in OpenAI grotendeels uit tegoedbonnen voor het gebruik van de Azure cloud computers van Microsoft, zegt Zitron).

En de fouten! Zitron geeft een waslijst. Dus waarom zou je de reputatie van je bedrijf op het spel zetten? Met als uitsmijter: 'Microsoft heeft MSN - een homepage met 2 miljard bezoeken per maand - te gronde gericht door de hele redactie te vervangen door een AI die fouten maakt, artikelen verzint en artikelen steelt van elders.' (tip J. Meischke)

Podcast: 'Getting to Yes'

podcast | Tim Ferriss Show | 13 feb 24

Interview met William Ury, die van 'onderhandelen' een levenswerk heeft gemaakt. Mede-auteur van de klassieker 'Getting to yes' (1981). Vol met geweldige avonturen: hoe kom je in het brein van Kim Jong-un, de tirade van Hugo Chavez, begeleiding van het Camp David akkoord tussen Israel en Egypte dat 40 jaar heeft stand gehouden, etc. Meest indrukwekkend voor mij was het antwoord op de vraag 'Hoe krijg je vrede in het Midden-Oosten?'

'Er is geen oplossing,' zegt de meester-onderhandelaar. 'Geen twee-staten oplossing. Er is geen einde. Misschien een begin.' En dat begin is het begin van een proces ... (tip L. Bicker Caarten)

(advertentie)

'Heeft wel gelijk'

politiek | Marginal Revolution | 13 feb 24

Zeldzaam politiek commentaar van econoom Tyler Cowen: 'Ik zou het niet hebben aangepakt als Trump. Maar ik kan me niet aan het gevoel onttrekken dat er ruimte is voor een 'onredelijke' benadering in deze kwestie.'

(...) 'Zelfs twee procent van BBP zou een hoop NAVO bondgenoten niet in de buurt brengen van wat ze nodig hebben. Ik heb het sterke vermoeden dat veel van die landen niet meer in staat zijn om echt te vechten, als het erop aankomt. In werkelijkheid staan ze op nul procent BBP, ook al zeggen de statistieken dat het nominaal 1,7 procent is.'

'Je kunt Trump's stupide provocaties veroordelen zoveel je wilt, maar als je niet een beter idee hebt om Duitsland (en andere landen) wakker te schudden dan zit je in je eigen bubbel te brommen.'

(advertentie)

$1 mrd aan chips

tech, politiek | meduza.io | 12 feb 24

Rusland importeerde vorig jaar $1 miljard aan microchips - niet in het hele jaar, in de eerste negen maanden. Grotendeels via China, zegt Chris Miller, prof aan Tufts U.

'Dit zijn voornamelijk Westerse, Japanse, of Zuidkoreaanse chips. En China is verreweg de grootste exporteur (naar Rusland) geworden. De meeste chips die Rusland koopt zijn gemaakt door de G7 plus Korea plus Taiwan en worden verhandeld via China. Een stukje handel loopt via Turkije, een beetje via Centraal Azië, en een beetje via smokkelaars in Europa en elders. Maar de overgrote meerderheid loopt via China.'

Heeft Rusland voldoende chips, of is dat niet te zeggen omdat we niet genoeg data hebben?

Ik denk dat we dat niet kunnen zeggen. Dat is het eerlijke antwoord.

Waarom maakt Rusland ze nog steeds niet zelf?

Grootschalige productie is uiterst complex. En Rusland moet daarvoor onderdelen en machines en grondstoffen importeren uit het Westen. Dat is lastig.

Moeten we dan niet China onder druk zetten?

De VS en Europa hebben andere prioriteiten hoger gesteld. Ze hebben wel gezegd dat er een grens is, dat China niet wapens moet gaan leveren aan Rusland. China is heel, heel dicht tegen die grens aan gekropen zonder echt een reactie van de VS of Europa.

Een beeld zegt meer ...

wetenschap | Noahpinion | 12 feb 24

... dan duizend woorden. Daarom geeft Noah Smith 24 grafieken om vijf stellingen te onderbouwen:

1. Klimaatverandering begint serieus te worden
2. Klimaatverandering kunnen we aan, maar we zijn er nog niet
3. De VS en Europa zijn niet langer het grootste probleem
4. Groene energie is serieus
5. Emissies verminderen betekent niet minder economische groei

Hier is er eentje:

Het AI reisbureau

tech | Benedict Evans | 12 feb 24

Eindelijk een AI-toepassing die ik snap. In het jargon heet het een 'agent,' een AI die meerdere vaardigheden koppelt. Bijvoorbeeld: het reisbureau. 'Ik moet 28-30 maart in Parijs zijn voor een congres in de buurt van Arc de Triomphe. Mijn baas is een krent.' Kaartlezen, trein/vliegtuig boeken, hotel vinden (dat past bij uw smaak!) en boeken, prijzen vergelijken (namens de baas). (betaalmuur)

Elektrische auto's

tech | Clean Technica | 7 feb 24

(OEM=Original Equipment Manufacturer; BEV=Battery Electric Vehicle; PHEV=Plugin Hybrid EV)

BYD en Tesla hebben samen 35% van de wereldmarkt voor elektrische auto's. Vier van de top-5 zijn Chinese bedrijven. Hier de ranglijst voor puur accu-auto's:

Tesla de grootste, BYD nr. 2, samen 35% markt. Verder hetzelfde verhaal als hierboven. BMW, Mercedes, Stellantis in geen velden of wegen te bekennen. Geen wonder dat de EU treuzelt met regelgeving die EV's stimuleert en verbrandingsmotoren uitfaseert.

Maar ook Ford en GM komen niet in de buurt van deze productiecijfers. Elon Musk zei gisteren op een Tesla-aandeelhoudersvergadering: 'Chinese automakers zijn de meest competitieve ter wereld. Dus ik denk dat ze aanzienlijk succes zullen hebben buiten China, afhankelijk van hoe hoog de importbarrieres zijn. Als die wegvallen, dan denk ik eerlijk gezegd dat ze de meeste andere autofabrikanten zullen vermorzelen.'

Beton van suiker

tech | New Atlas | 6 feb 24

Deze blokken zijn gemaakt van vlas van rietsuiker, dat gemengd wordt met (geheim gehouden) mineralen en dan zo hard wordt als beton. Filmpje.

Normaal wordt het vlas als afval verband. Dus drie vliegen in een klap: goedkoop bouwmateriaal voor warme landen die rietsuiker verbouwen; minder CO2-uitstoot want geen verbranding; veel schoner fabricageproces dan voor beton.

Het spul hardt bovendien 4x zo snel als beton, en weegt veel minder.

Mede gesponsord door suikerimperium Tate& Lyle. Dit voorjaar onthuld, nu winnaar van een VN-prijs voor 'groene' technologie.

De grootste fabrikant

geld | MIT | 30 jan 24

De grootste fabrikant van elektrische auto's ter wereld is nu ook een rederij. 'Roll on-roll off' (RoRo) schepen zijn schaars en dus is BYD begonnen zijn schepen zelf te laten maken. De 'BYD Explorer No.1' is begin januari afgeleverd en op 10 januari vertrokken voor zijn eerste reis, met 5.449 auto's aan boord, op weg naar Vlissingen en Bremerhaven. Een andere autobouwer, SAIC (MG), volgt snel, zegt website lease-e.nl.

Goed nieuws

wetenschap | De Bicker | 1 feb 24

'Not The End of the World' - Hannah Ritchie, Penguin Random House ( 2024), 299 pp.

Een boekbespreking. Juichende recensies voor dit boek van alle kanten. De conclusie staat op de kaft: 'wij kunnen de eerste generatie zijn die een duurzame planeet bouwt.'

Duurzaam, zegt Ritchie, bestaat uit twee delen. Eerst: duurzaam voor de mensen die nu leven. Oftewel: voldoende voedsel verbouwen, grondstoffen winnen etc om de nu levende mensen een gezond en goed leven te bieden. De tweede helft is: dat te doen zonder komende generaties de kans te ontnemen om hetzelfde na te streven. De mensheid is er tot nu toe alleen maar in geslaagd om de eerste helft van die belofte te vervullen - en nog niet eens zo lang. En zelfs nu heeft 10% van de wereldbevolking nog steeds honger.

Maar wij hebben de kans om de eerste generatie te worden die de twee kanten van 'duurzaamheid' gestalte geeft.

Ritchie is van de 'glas-half-vol' benadering. Er zijn haar voldoende schrijvers voorgegaan: Michael Shellenberger, Matt Ridley, Roger Pielke Jr., om maar een paar te noemen. Maar Ritchie is er in geslaagd een toon te vinden die alle partijen aanspreekt. Ze is voor haar dagelijks brood eindredacteur bij Our World in Data, en haar betoog keert steeds weer terug naar cijfers. Ze behandelt niet alleen klimaatverandering, maar ook: ontbossing, plastic afval, luchtverontreiniging, landbouw, biodiversiteit, en overbevissing.

Eén voorbeeld.

De documentaire Seaspiracy zei in 2021: 'In 2048 zullen de oceanen bijna leeg zijn.' Waar kwam dit cijfer vandaan? Uit een studie van Boris Worm uit 2006, gepubliceerd in Nature, die zei dat de wereldwijde 'collapse' van alle vissoorten die nu worden bevist, zou plaatsvinden als we huidige trends extrapoleren naar 100%.'

Dat klinkt eng. Maar zoals Worm de term gebruikte, betekent 'collapse': dat de vangst van een bepaalde vissoort valt onder 10% van de recordvangst in een bepaald jaar.' Dat is erg, maar geen uitsterven. Tweede: hij gebruikte als uitgangspunt onvolledige data (want we wisten toen te weinig van wat er onder de golven gebeurt), en extrapoleerde de trend in een rechte lijn. En iedere trend kan ombuigen, zoals we weten.

Hij werd aangevallen door Ray Hilborn, een andere erkende deskundige: een visvangst-wetenschapper (fisheries scientist). Worm was een 'zee-ecoloog' (marine ecologist). Die willen het liefst dat wereld terugkeert naar een maagdelijke staat van voor de komst van mensen. Hilborn vraagt zich af: hoe veel vis kunnen we vangen zonder de visstand te bedreigen?

Radiostation NPR in de VS organiseerde een debat, en verheugde zich op een sappige confrontatie. Maar de twee waren het over veel eens, en toonden respect voor elkanders standpunt. Zodanig, dat ze na de radio-uitzending een mailcorrespondentie begonnen. Na een jaar of drie schreven ze gezamenlijk een studie voor Science. Daarin zeiden ze dat wereldwijd de visstand niet was bedreigd; dat er regionale verschillen waren; dat sommige vissoorten in sommige streken in de problemen waren. Slecht nieuws compenseerde goed nieuws.

Zo staat het boek vol met contra-intuïtieve feitjes, waar De Bicker dol op is, zoals u weet. Dus hieronder een stel. Maar lees vooral wel het boek. Ritchie is retorisch voortreffelijk. Ze verplaatst zich telkens weer in de gedachten van haar 'tegenstander,' en beantwoordt diens twijfels.

• wie 'de planeet wil redden' moet onderstaand staatje bestuderen:

• palmolie is hartstikke goed voor het klimaat omdat je zo veel olie per boom oogst, en dus veel minder bossen hoeft te kappen
• we maken nu al genoeg voedsel om de wereldbevolking twee keer te voeden (dit is een Hans Roslingetje)
• eet minder vlees. Wat we eten is veel belangrijker dan van hoe ver het komt. Vervoer van avocado's is maar 5% van de CO2-uitstoot. Koeien hebben enorm veel ruimte nodig, veroorzaken ontbossing, drinken water. De calorieën en eiwitten in vlees
• Plastic in de oceanen is een enorm probleem, maar - slechts 0,3% van alle plastic afval. Dus 97,7% is makkelijk te traceren en netjes op te ruimen.

Nog één keertje kernenergie

wetenschap | De Bicker | 28 jan 24

Afgelopen week maakte EDF bekend dat de bouw van de Hinkley Point C kerncentrale in Engeland drie tot vier jaar extra vertraging heeft opgelopen, en nog eens 2,3 miljard pond meer zal kosten.

Koren op de molen van Bicker-lezer R. van der Horst, die mij het afgelopen jaar bestookte met talloze artikelen die zijn argument onderbouwen: kernenergie is achterhaald, te duur, en duurt eindeloos om te bouwen. Daarom is het beter grootschalig zonneparken en windmolens te bouwen; die kosten maar een fractie.

Dat is ook de achillespees in het betoog van Tomas Pueyo (zie eerdere Bicker) die verder keurig documenteert waarom kernenergie de veiligste, betrouwbaarste, politiek meest gewenste, meest efficiënte energiebron is. Gemeten naar LCOE (Levelized Cost of Energy), oftewel de kosten per eenheid gemeten over de volle levensuur van een energiebron, is kernenergie de duurste bron in de VS.

Waarom? Zon en wind worden gesubsidieerd; en ze hebben accu's nodig om overtollige energie op te slaan, en die staan niet in het prijskaartje. Bij fossiele brandstoffen wordt geen rekening gehouden met de verontreiniging die verbranding veroorzaakt.

Kerncentrales zijn bovendien duur om te bouwen. Dat komt door strak toezicht, gebrek aan bouwervaring, en zeldzaam hoge eisen die worden gesteld aan de kwaliteit van de bouw. Niet verwonderlijk, zegt Van der Horst: 'Als het in Borssele misgaat kun je de Randstad ontruimen.'

Zuid-Korea, China, Japan en India bouwen kerncentrales voor een vijfde van de kosten. Omdat ze ervaring hebben opgebouwd, en minder regulering hebben dan de VS.

Maar zelfs als we dat prijsniveau halen, dan blijft staan: het duurt jaren en jaren voordat een kerncentrale operationeel is. Kun je in die tussentijd niet beter maar zon en wind aanleggen? Een onderneming die een nieuwe fabriekshal laat bouwen, kan het hele dak volplempen met zonnepanelen en daarmee zijn elektriciteitskosten drukken; bovendien is die fabriek grotendeels zelfvoorziend, dus geen last voor het netwerk.

Tja, dan moet je nog wel investeren in opvang voor de perioden dat het donker en windstil is. Dat is weer heel duur. En de goede accu's zijn er nog niet.

Als leek denk ik dan: doet u maar allebei. Precies wat Nederland nu doet. Begin met de bouw van twee nieuwe kerncentrales, voor de lange termijn; en subsidieer de aanleg van zonneweilanden en windparken.

Zelfs China bouwt meer zon/wind dan kerncentrales:

(Voorlopig lijkt me dit voldoende over het hoofdstuk 'kern versus zon en wind')

Advies voor Haley

politiek | WSJ | 27 jan 24

Gratis advies voor Nikki Haley, de enige overgebleven Republikeinse uitdager van Donald Trump: niet opgeven. Peggy Noonan, voormalig speechwriter voor Ronald Reagan, zegt: 50% van de Republikeinen is niet een Trump-fan. Dát is je publiek. 'Niet aanvallen met boosheid, citeer gewoon de vreselijke, vreselijke dingen die hij zegt over bepaalde mensen en groepen. Het is niet goed wat hij zegt, en de meeste Trump-supporters voelen dat ook wel, als ze eerlijk zijn tegen zichzelf. Drijf een beetje de spot met zijn zelfgenoegzaamheid, zijn ijdelheid. Maar schreeuw niet tegen Trump - toon medelijden.'

Haley gaat nu de voorverkiezing in van haar thuisstaat, South Carolina. Noonan reikt haar een one-liner: 'Weet je nog, toen Trump zei dat hij iemand midden op Fifth Avenue kon neerschieten en dat mensen nog steeds op hem zouden stemmen? Als hij dat hier in South Carolina zou proberen, zouden we terugschieten. En dat is wat ik vandaag van plan ben.'

Citeer wat hij allemaal loopt te tieren op social media. Laat het publiek maar oordelen of deze man weer president moet worden. 'Citeer zijn voormalige chef-staf, en de ministers, die allemaal hebben gezegd dat die man niet in het Oval Offcie thuishoort. Laat dat bezinken.'

'Wees een vrouw. Juist omdat Trump zo neerbuigend doet over vrouwen.' 'Spreek namens alle Republikeinen die door hem zijn vernederd, bedreigd, bezoedeld. Hij kan jou niet meer raken. Je bent vrij! Neem het zwaard op!'

En nog meer smakelijke adviezen, van ouwe rot Noonan en een vakgenoot.

Sci-fi

ook belangrijk | Noahpinion| 22 jan 24

'Het heelal is een donker bos. Vijanden zijn overal. Wie gezien wordt of gehoord, is er geweest. Dood, of word gedood.' Dat is de 'Dark Forest hypothesis,' de sleutel tot de sci-fi romans van Cixin Liu. Buitenaardse - en aardse - beschavingen zijn als mensen in een donker bos. Noah Smith legt de hypothese onder het vergrootglas en concludeert: er zijn best andere manieren om er tegenaan te kijken. Erg leuk.

Chunnel

wetenschap | via The Browser | 10 jan 24

"Aan het eind van de jaren '80, tijdens de bouw van de huidige tunnel onder Het Kanaal, boorde een machine van de Eurotunnel/TransManche firma dwars door een stuk van een oude, onvoltooide tunnel uit 1882, het project van Submarine Continental. De tunnel bleek nog steeds waterdicht, en de duw-wagons stonden nog op hun rails." Fragment uit lange bespreking van alle pogingen om een tunnel tussen Frankrijk en Engeland te bouwen, met allerlei heerlijke tekeningen zoals bovenstaande, uit 1802.

Door de bril van Dostojevski

politiek | Vanity Fair | 10 jan 24

Rusland heeft, sinds Peter de Grote de deur opende voor het Westen, zichzelf de vraag gesteld: wie zijn we nu eigenlijk? Oosters, of Westers? Russisch, of Westers? Dit artikel, door een Amerikaanse journalist, zegt: kijk door de bril van Dostojevksi, die Europa wantrouwde.

'Een Dostojevkiaanse vozhd, of leider, weet dat Rusland deugt en het Westen niet, en dat de enige manier om het Westen buiten de deur te houden is het te overwinnen, om zijn einde te bespoedigen.'(...) 'Poetin's doel is niet meer land. Dat heeft Rusland genoeg. Zijn telos, zijn einddoel, is de destabilisatie, het onderwerpen van de hele Westerse orde. Dat klinkt ongelooflijk in Amerikaanse oren, maar dat is omdat we een a-historisch volk zijn.'

Kernenergie, reacties

wetenschap, tech | De Bicker | 18 jan 24

Kernenergie is nog steeds controversieel. Hier enkele reacties van Bicker-lezers op het uitputtende artikel van Tomas Pueyo (Bicker 12 januari).

M. Schalekamp schrijft: "Dankjewel! Bemoedigend, dat 99% van het afval na 40/50 jaar onschadelijk is. Maar klopt het dat 1% altijd radioactief blijft? (En die 1% van weinig is weinig, maar als straks iedereen kerncentrales bouwt, wordt het 1% van veel)."

Ja dat staat in het artikel. En 'veel' is hooguit een paar voetbalstadions. Zie verderop.

Een lezer die ik zal sparen en niet bij naam noemen heeft het verhaal van Pueyo aan een 'energiedeskundige' voorgelegd en die schrijft terug: "..... de boel over simplificeert om een rechtse agenda te ondersteunen." Dit is een klassiek 'ad hominem' argument: niet over de inhoud praten, maar meteen de persoon aanvallen. Idem aan het eind van zijn brief: "In plaats van de boel te oversimplificeren zou de media een reëel en gebalanceerd beeld moeten scheppen over het probleem, niet een simpel en polariserende." Is dat niet precies wat Pueyo doet? Waar is het bewijs dat het oversimplificatie is? "Maar dat is niet wat de lezer wil lezen.. het kost namelijk tijd en energie om de belangrijke details te identificeren en de balans in het thema te vinden." De lezer meteen erbij beledigen. Dit is niet sterk.

"....ik ben sceptisch over hun werk. Bijvoorbeeld de statement over het 50jaren afbreken van gevaarlijke radioactief afval is volgens mij BS, maar moet de feiten checken. Als het waar zou zijn, dan waar hebben wij het over? Waarom steken Finland en Zweden zoveel in het permanente opslaan? Dom zijn ze niet.."

Nee, maar ze moeten de publieke opinie mee krijgen, en die is intuïtief bang voor kernenergie. Deels omdat ze niet een evenwichtig verhaal hebben gekregen van de mensen die hun zouden moeten voorlichten. Duitsers zijn ook niet dom. Maar die zijn helemaal opgehouden met kernenergie, niet omdat de wetenschap het unaniem riskant vindt - maar omdat de kiezers het eng vinden.

"Er zijn vele goede argumenten voor atoomstroom, maar laten wij de complicaties niet oversimplificeren.https://en.wikipedia.org/wiki/Long-lived_fission_product
Iodium 129 is een van de vele afval producten, maar dit is de ergste denk ik. Hij emitteert erg veel energie over tijd, en heeft een half-life van 15.6 miljoen jaar. Dat betekent dat in 15.6 miljoen jaar je de helft nog over hebt, en straalt het nog de helft aan radioactieve straling uit. Best lang."

Klopt. En het is zo weinig - enkele voetbalstadions vol - dat het makkelijk te lokaliseren en bewaken is.

Vergelijk het met CO2 uitstoot, het equivalent van kernafval: blijft eeuwig in de atmosfeer, warmt de aarde op. Doen we daar iets aan? Waar is de 'eindberging' van CO2? Plannen voor opvang zijn er wel, maar nog lang niet op schaal.

"Daarnaast wordt het door het menselijk systeem meteen opgenomen in de schildklier en zijn jodiumpillen zo belangrijk als er een disaster is.Als wij voor atoomstroom zijn, moeten wij hard nadenken en compromissen sluiten over wat wij met de rommel gaan doen. Ten minste Zweden en Finland zijn daar volwassen, en bouwen een “permanente” opslag (bedoeld voor een paar honderdduizend jaar. Maar zoals gezien is dit een peulenschil voor iodium 129.)" Precies. En hiermee geef je indirect toe dat opslag in mijnen niet dient om kernafval veilig op te bergen, zo lang als die straling afgeeft. Want na die honderdduizend jaar is het dus nog 15,5 miljoen jaar (zie boven) radioactief. Die zogenaamd permanente opslag is niet echt permanent, dus dient deze vorm van opslag een ander doel. Misschien de publieke opinie gerust te stellen?

A. Kaizer schrijft: "Compliment: een uitdagend en degelijk overzicht. Tegenstanders gebruiken vaak een angstcultuur die moeilijk te bestrijden is. Er zijn twee grote hobbels te nemen: de publieke opinie en de regelgeving."

P. Asselman: "Dat stukje over kernenergie lijkt toch wel erg gekleurd, als je inzoomt op wat er NIET in staat. Chernobyl heeft tot nu toe 30 tot 400 doden hebben veroorzaakt. Lees even Wikipedia en dan zie je dat de schatting van het aantal doden dat nog komt varieert van 4000 tot 60.000."

Dit klopt niet. Lees het bronartikel.

"Kernwapens: Iran heeft geen kernwapens. Dat klopt, alleen hebben ze wel een berg verrijkt uranium klaarliggen en houden ze zich niet aan het non-proliferatie-verdrag." 

Ook deze vraag wordt beantwoord.

"Kernafval: hier lijkt hij compleet te vergeten dat ook een kernreactor een eindige levensduur heeft. Wanneer je zo’n ding ontmantelt heb je wel ineens een berg afval waar je iets mee moet. Daar weten de Duitsers inmiddels alles van. "

idem.

S. Jansen: 'Fijn overzichtelijk stuk inderdaad.Nog een (wellicht veel betere) reden, anders dan hoge kosten, om het afval niet diep onder de grond op te bergen is het hergebruik (middels breeder-reactors) van het afval. Om zodoende veel langer profijt te kunnen hebben van de hoeveelheid beschikbare uranium in de wereld. In het stukje  ‘For how long’ in dit artikel wordt dat nader omschreven.'

Daar staat: "For practical purposes, spent nuclear fuel remains radioactive forever. However, the penetrating form of radiation is essentially gone in 600 years. After that, the used fuel must be swallowed to be harmful. But that would require eating rocks."