wetenschap • tech • gezondheid • geld

De lelijkste niet meer

De Toyota Prius, lange tijd koploper in de strijd om de titel ‘lelijkste auto op de markt,’ heeft een nieuwe vormgeving. Road & Track zegt ‘brilliant’ en ‘slick.’ Dit is inderdaad niet slecht.


De wereld draait door

De VS wil samen met Oekraïne een nieuwe kleine kernreactor ontwikkelen. Zo’n SMR (small modular reactor) heeft allerlei voordelen, zie eerdere Bickers;  maar is nog niet klaar voor serieproductie. Deze zal worden gebouwd om waterstof (energie-opslag) en ammonia (kunstmest) te produceren. De aankondiging kwam in de marge van de klimaatconferentie COP27 in Egypte, eerder deze week. Oekraïense  Energoatom gaat samenwerken met een hele serie Amerikaanse bedrijven, alsmede twee uit Zuid-Korea en Japan. (tip A. Kaizer)


Crypto reguleren

Voor wie vindt dat crypto gereguleerd moet worden – centrale bankiers, bijvoorbeeld, die niets liever zouden willen – heeft econoom Scott Sumner een beknopt antwoord.

1. Het staat Amerikanen (en de rest van de wereld) volkomen vrij om te beleggen in riskante ondernemingen, zoals bijvoorbeeld biotech. De meeste van dat soort ondernemingen gaan failliet, slechts een paar zijn succesvol.

2. Het is volkomen legaal om geld te lenen aan hoogriskante ondernemingen, waar de leningen misschien niet worden terugbetaald. Weet u nog, junk bonds?

3. Fraude is al strafbaar

En wat zou het doel zijn, vraagt Sumner zich af. ‘Crypto-beleggers beschermen? Willen we echt dat mensen die in crypto investeren, geruster zijn op hun beleggingen? Maakt dat de kans op bubbels niet juist groter?’


Twitter na Musk?

Een grote website als Twitter vergt continu onderhoud en als je de helft of meer van het personeel ontslaat, ben je ook een groot deel van de mensen kwijt die de stabiliteit bewaken. ‘De ineenstorting van iets als Twitter gaat geleidelijk,’ zegt een programmeerder. ‘Kleine probleempjes zijn voor kenners een teken dat een grote knal er zit aan te komen.’

Los hiervan – een technicus met 8 dienstjaren die Musk publiekelijk bekritiseerde – in een Twitterdiscussie – werd door Musk ontslagen met de opmerking – of beter: de tweet –  ‘he’s fired.’


Wat het web aanricht

We vermoedden al dat meisjes van middelbare-school leeftijd onzeker werden van al die foto’s van perfecte huid/haar/borsten/billen/benen op sociale media. Deze studie bevestigt dat meisjes in het onderzoeksgebied 90% meer ‘ernstige psychologische problemen’ hebben dan jongens van dezelfde leeftijd. Methodologie ziet er robuust uit.

Een meer anekdotisch verhaal probeert te begrijpen waarom jonge mannen nu minder sex hebben dan vorige generaties. Uit interviews met vijf mannen van 23 tot 31 jaar krijg je de indruk dat ze met hetzelfde probleem kampen als de meisjes. Ze vinden zichzelf te dik of niet gespierd genoeg, niet goed genoeg voor de vrouwen; zoeken hun toevlucht tot internetporno wat het probleem alleen maar verergert (want heel veel grote piemels en gespierde binken) en geven dan de moed maar op.


Rationeel

Met een euro koop je meer in Ghana dan in Europa. Dus je kunt voor hetzelfde geld meer CO2-uitstoot beperken in Ghana dan in Zwitserland. Mede daarom sluit Zwitserland contracten met armere landen zoals Ghana, Dominica en Georgië. Die landen adopteren ‘groene’ technologie, op kosten van Zwitserland; Zwitserland mag die CO2-vermindering aftrekken van zijn eigen CO2-uitstoot. Het is volstrekt logisch: CO2 in de atmosfeer heeft geen paspoort. Het is een mondiaal probleem, dus het maakt niet uit waar je de broeikasgassen vermindert. Alles helpt.

Tegenargumenten: president Luis Arce van Bolivië noemt het ‘koolstofkolonialisme.’ Anderen maken zich zorgen dat dit een manier is om CO2-reductie in rijke landen te omzeilen. Zwitserland voert aan dat zijn energievoorziening al grotendeels duurzaam is, namelijk uit stuwdammen en kernenergie.


Antikythera

Fragmenten opgedoken nabij het Griekse eiland Antikythera waren onderdeel van een ingewikkeld mechanisme, maar stellen iedereen nog steeds voor raadsels. De eerste drie werden gevonden in 1900, sindsdien nog 79 andere, kleinere stukjes. Hij heeft al de bijnaam ‘de oudste computer.’ Meest plausibele datering op dit moment is 100-150 v.C., gemaakt in Rhodos. Een natuurkundige die de onderdelen bestudeerde zei in 1958: ‘Het is alsof je een pyramide opent en er een atoombom aantreft.’ Voorlopige conclusie: hij brengt de baan van planeten, Zon en maan in beeld; wijzerplaten en wijzers kunnen veranderd worden. Maar waartoe? En voor wie? Dat snapt nog steeds niemand, na 120 jaar studie.


Shein

Chinese online kledingwinkel Shein.com streeft waarschijnlijk dit jaar H&M voorbij en zal met 50% groei snel Inditex (Zara) in het vizier hebben. Opgericht in 2012, winstgevend sinds 2019 volgens de krant. Verklaring succes? Lijkt er op dat ze Zara’s formule naar een hoger plan hebben getild. Veel producten in kleine hoeveelheden maken, zodat je snel kunt reageren op vraag; weinig onverkochte voorraad. Assortiment 600-700.000 items, iedere dag 6.000 nieuwe producten.


Waar begon Covid-19?

Dit gaat over SARS-CoV-2 maar het mooiste van dit ellenlange verhaal betreft één van de hoofdrolspelers: Toy Reid (44). Hij leerde makkelijk Spaans op de middelbare school. Als eerste in zijn familie ging hij naar de universiteit. Tijdens zijn bachelor’s studeerde hij Japans. Daarna Oost-Aziatische filosofie en religie op Harvard, waarbij hij Khmer leerde (de taal van Cambodja) en vloeiend Chinees. Werkend in Azië voor de Rand Corporation en later het Amerikaanse BZ leerde hij de allermoeilijkste taal: de ‘party speak’ van Chinese overheidsdienaren, apparatchiks van de Communistische partij. ‘Zelfs een Chinees die Mandarijn spreekt kan het niet volgen,’ zegt hij zelf. ‘Dat is ook de bedoeling. (…) Als ze het over iets hebben dat mogelijk gênant zou kunnen zijn dan praten ze eromheen, en er zijn allerlei bepaalde woorden en zinnen waarmee je toespelingen kunt maken.’

Reid stelde zijn talent 15 maanden ten dienste van een commissie van de Amerikaanse Senaat die probeert te achterhalen: kwam het virus nu van een vleermuis op de markt in Wuhan? Of is het ontsnapt uit een virologisch laboratorium 8 kilometer verderop? (Doet het er toe? Mij lijkt van wel. De eerste theorie is een geval van ‘shit happens’; de tweede, een geval van het toedekken van slecht nieuws door een land dat zich beschouwt als nieuwe wereldleider. De laboratorium-theorie werd in 2020 omarmd door president Donald Trump. Daarmee is het onderwerp in de VS meteen gepolitiseerd, en dat is het gebleven.)

Toy Reid bestudeerde rapporten en verslagen van partijleden bij het Wuhan Instituut voor Virologie, die nog steeds op de website staan, en probeerde door de eufemismen en vaagheden van de ‘party speak’ heen te prikken. Hij schreef een analyse van 236 pagina’s die zou moeten dienen als ondersteuning van het rapport. Afgelopen donderdag kwam de commissie met een ‘interim-conclusie’ waarbij het werk van Reid niet werd gepubliceerd.

ProPublica heeft samen met Vanity Fair maandenlang het onderzoek van de commissie mogen volgen. Ze publiceren nu de onderbouwing die de Senaatscommissie nog niet openbaar wilde maken. Essentie: er was veel zorg in het najaar van 2019 over de veiligheid; er waren ongebruikelijke toespelingen over de veiligheid van het laboratorium op 12 november;  op 19 november 2019 kwam een hoge pief uit Beijing op bezoek met, in de interpretatie van Reid, instructies die rechtstreeks afkomstig waren van partijvoorzitter Xi Jinping.

Meer niet. Geen ‘smoking gun.’ Geen bekentenissen. Maar waarom kwam de directeur voor ‘technologische veiligheid en bescherming’ van alle wetenschappelijke instellingen in China persoonlijk naar de provincie?


… op ‘Groen kost niks’: van E. Kemeling, al jarenlang abonnee. ‘Of het (de energietransitie, red.)  geld ‘ kost’  is macro-economisch eigenlijk helemaal geen relevante vraag. Dit is ook waar Bjorn Lomborg de mist in gaat. Hij gebruikt een micro-economisch concept ‘ geldverslindend’  in een macro economische context. Dat is intuïtief aantrekkelijk, maar betekent niks. In marginale zin, op de korte termijn, misschien. Op de lange termijn zeker niet. GDP zal hoger zijn, en het systeem ziet er anders uit. Dit is een generiek argument; een land wordt ook niet armer als iedereen een fiets koopt.’

Hele reactie lezen? ->

  • Er is waarschijnlijk wel zoiets als man-made climate change.
  • Klimaatmodellen hebben een vreselijk slechte track record in het doen van daadwerkelijke voorspellingen, bijvoorbeeld over temperatuur.
  • De reden dat ze ooit ontwikkeld zijn, is om de effecten van wederzijdse afhankelijkheden in een systeem-setting inzichtelijk te kunnen maken. Die kun je namelijk niet separaat berekenen, maar moet je modelleren om iets over de stabiliteit van een systeem te zeggen.
  • Helaas zijn de mensen die modellen bouwen, ze gaan presenteren als voorspellend en specifiek. (doet een beetje denken aan wat Ferguson probeerde mbt covid. Die voorspellingen waren lachwekkend. En dat zijn de voorspellingen van veel klimaatmodellen ook. Hun voorspellende waarde is erg laag). Dan komen ze met uitspraken als ‘ de aarde is in 2040 waarschijnlijk 4,5 graden warmer’.  Dat soort uitspraken zijn volstrekt absurd, omdat dergelijke veranderingen alleen maar in een dynamiek kunnen plaatsvinden die inherent onvoorspelbaar moet zijn.
  • Er is reden om aan te nemen, dat boven de 1,5 a 2 graden stijging, de veranderingen chaotisch worden. Die temperaturen zijn niet heel specifiek – dat zou niet eens kunnen, want het zijn gemiddelden – maar de chaos ligt niet zo gek ver van het evenwicht af.
  • Zonder actief beleid (dwz ook zonder alle country pledges onder COP, die nu vastliggen en meegenomen worden in de ipcc scenarios) zitten we in de gevarenzone. Het is niet te zeggen of we aan de foute kant van de lijn zitten, maar ook zeker niet met zekerheid te ontkennen.
  • Heel veel extreme weather events (hitte, droogte, stormen) worden volledig ten onrechte aan climate schange toegeschreven.
  • De referentiepaden van de slechtste IPCC scenarios, zijn onrealistisch negatief. Dan zouden we per direct met alle renewables moeten stoppen. Dwz dat de onderkant van de IPCC range nooit – of althans niet binnen decennia – gaat gebeuren.
  • Maar, al met al is de energietransitie wel een gok die we logischerwijs zouden moeten nemen.
  • En het levert ook een aantal andere voordelen op, met name mbt conflict etc (de grootste bedreiging voor de mensheid…)
  • Of het (de energietransitie, red.)  geld ‘ kost’  is macro-economisch eigenlijk helemaal geen relevante vraag. Dit is ook waar Bjorn Lomborg de mist in gaat. Hij gebruikt een micro-economisch concept ‘ geldverslindend’  in een macro economische context. Dat is intuïtief aantrekkelijk, maar betekent niks. In marginale zin, op de korte termijn, misschien. Op de lange termijn zeker niet. GDP zal hoger zijn, en het systeem ziet er anders uit. Dit is een generiek argument; een land wordt ook niet armer als iedereen een fiets koopt.
  • Renewables doen het aardig. De scalecurves zijn unstoppable, en we beginnen in de buurt te komen van fossiel (maar zijn er nog lang niet he? Je kunt stroom maken met een zonnepaneel voor 6ct/kwh, maar 80% van die stroom komt wel op het verkeerde moment. Met een batterij erbij, zit je nog steeds op 2x de lange termijnprijs van fossiel…)
  • De markt gaat het niet volledig zelf oplossen. De olieindustrie kan het heel lang volhouden op een prijs van rond de 30$/vat. Dus je moet verder ingrijpen.
  • De beste en snelste route is door het belasten van fossiele brandstoffen en het selectief verbieden van bepaalde activiteiten (ultra deep sea, teerzanden etc) . De beste technologieen komen dan vanzelf bovendrijven.
  • Subsidies zijn niet noodzakelijk heel kostbaar, maar moeilijk te sturen. Subsidies op zon bijvoorbeeld zijn wat ik altijd noem ‘een public license to print money’.  (de helft van de kosten van het installeren van solar is arbeid, de andere helft moet geimporteerd worden. Voor een kolen/gascentrale importeer je bijna 100% van de kosten (het gas, en de equipment komen allebei niet (meer) uit nederland). Tel uit je winst. Kun je meteen bij je betalingsovershot optellen. )

Abonneer De Bicker

Vul hieronder uw e-mailadres in om u in te schrijven voor de nieuwsbrief
jamie@example.com
Abonneer