Kwaad met kwaad bestrijden

Amerikaans bedrijf met de goed gevonden naam ‘ DoNotPay’ zegt: we hebben met hulp van AI een computer ontwikkeld die een gesprek kan aangaan met de helpdesk chatbots van bedrijven. Dus een gelijke strijd: chatbot tegen chatbot. Om abonnementen op te zeggen, rekeningen te betwisten, etc.

Hoop

Kinderen zijn onze hoop voor de toekomst. Biografie van pionierende pedagoog Maria Montessori laat zien dat ze diep respect had voor kleine mensen. Kinderen werken veel meer geconcentreerd dan volwassenen, vond zij. Veel volwassenen zijn lui, werken alleen voor het geld en doen zo min mogelijk. In haar scholen, schreef Montessori ‘zien we iets merkwaardigs: als je kinderen met rust laat, werken ze onafgebroken … en na een lange periode van continu werk lijkt hun vermogen tot werken niet afgenomen, maar zelfs verbeterd.’

Speelgoed vond ze beledigend, en poppenservies al helemaal. Kinderen willen echte, praktische voorwerpen. In haar scholen zag ze er op toe dat kinderen, al vanaf drie of vier jaar oud, elkaar de lunch serveerden met echt bestek en porseleinen borden.  Op een dag volgde ze een vierjarig meisje dat de zware soepterrine van tafel naar tafel moest rondbrengen. Iedere keer als ze de terrine weer veilig op een tafel had gedeponeerd, legde ze haar handen op de tafel ‘en deed ze een kleine hupsje,’ alsof ze opgelucht was dat het weer gelukt was. Maar meteen daarna zette ze weer een serieus gezicht op en droeg ze de terrine naar de volgende tafel, ‘als een echte werknemer.’

Vrees

‘Ik verwacht dat we de komende 25 jaar een derde wereldoorlog kunnen zien tussen grootmachten, vergelijkbaar met WO 1 en 2.’ Enquete van Ipsos met 32.000 respondenten in 33 landen. Percentage dat zegt ‘hartgrondig eens’ of ‘zou best kunnen‘: Australië 81%, Japan 51%, Nederland 75%. Klik op afbeelding voor de volledige lijst.

ChatGPT 2

OpenAI, het bedrijf dat is gefinancierd met miljarden van Elon Musk en Microsoft, heeft een AI ontwikkeld die heel behoorlijke gesprekken kan voeren. Samuel Hammond, die zichzelf een ‘beleidssyntheser’ noemt en verbonden is aan indrukwekkend think tanks, schildert een beeld: ‘Gewone mensen zullen meer te weten kunnen komen dan een CIA-agent.’ Je kunt een gesprek in een huis aan de overkant van de straat afluisteren. Je kunt je gezicht en je stem ‘live’ vervangen door die van iemand anders, in een online gesprek. Ieder wetsvoorstel zal leiden tot een tsunami van ingezonden brieven, goed beargumenteerde reacties en voorstellen tot verbetering, geschreven door een AI. De rechtbanken zullen verstikt raken door een vloed van processen, omdat de AI uit de losse pols een perfect juridisch onderbouwde zaak kan opstellen, voor elk geval. Deelnemers aan schaak- en pokertoernooien zullen naakt moeten spelen in aanwezigheid van ‘RF signal blockers,’ om valsspelen uit te sluiten.

Voor overheden betekent dit dat een volledige herziening nodig is, zegt Hammond. De auto maakte niet alleen paard en wagen overbodig; hij gooide de hele samenleving op zijn kop. Dat staat nu te gebeuren met AI, die veel meer gaat doen dan alleen slimme kunstjes vertonen.

Met recht opgewekt

Ed Miliband, voormalig leider van de Labour partij in het Britse parlement, is nu ook podcaster: ‘Reasons to be Cheerful‘ is de titel. Hij schaart zich in het koor van mensen die een snelle ‘energietransitie’ bepleiten: ‘Het is goedkoper de planeet te redden dan hem te vernietigen.’ Hij interviewt onder andere Kingsmill Bond van Carbon Tracker. Dat schreef eerder: zonne-energie kan honderd keer zo veel energie leveren als op dit moment door de hele wereld jaarlijks wordt gebruikt. In 2030 kan zonne-energie financieel goedkoper zijn dan alle fossiele brandstoffen.

ChatGPT

Dit is de beste introductie van ‘ChatGPT’, waarover deze week zo veel te doen is. Het is zeg maar het broertje van Dall-E, de AI die op verzoek kleurtekeningen maakt van ieder gewenst onderwerp. Deze AI –  weer een product van OpenAI – voert gesprekken. Het is de nieuwste versie van GPT (‘Generative Pre-trained Transformers’). GPT3 kon al een heel eind komen in het maken van opstellen (essays) op verzoek. ‘ChatGPT’ doet precies wat hij zegt – hij babbelt, net zoals de ‘elektronische assistent’ chatbox van uw bank of andere dienstverlener – maar dan beter. U kunt het zelf proberen hier:

Waarom zo veel drukte? Omdat hiermee Kunstmatige Intelligentie weer een stapje dichter bij menselijke intelligentie komt. Dat heet Artifical General Intelligence (AGI), en die zou volgens de kenners (deze bijvoorbeeld) binnen 15 jaar al werkelijkheid kunnen zijn. Dan zijn computers net zo intelligent als mensen. En dan is de volgende stap: Artificial Superintelligence (ASI), waar computers onmetelijk veel slimmer zijn dan mensen. Wij zullen ze niet meer kunnen begrijpen, ‘net zo min als een bromvlieg iets van Keynesiaanse economie kan snappen,’ in de woorden van Tim Urban.

Stappen als ChatGPT schudden ons weer wakker – dit gaat echt gebeuren. En nu? Zie het volgende stuk.

Gaat-ie vliegen?

Na een hoop vertragingen werd vorige week de Tesla vrachtwagen gelanceerd. Kan hij het opnemen tegen dieseltrucks? De buitenwereld is skeptisch; de klanten staan in de rij. PepsiCo heeft de eerste twee van totaal 100 besteld in ontvangst genomen. Bierbrouwer Anheuser-Busch heeft er 40 besteld; Walmart 130; etc. Concurrerend? Aanschafprijzen zijn moeilijk te vergelijken zegt de Amerikaanse vakpers: maar deze zegt dat je in het ergste geval de aanschaf binnen vier jaar terugverdient door lage operationele kosten. Tesla zelf zegt dat diesel 20% duurder is, operationeel: 1,51 dollar per mijl tegen 1,26 dollar voor de Tesla (gebaseerd op een traject van 100 mijl, 96 km/u gemiddeld, 40.000KG vracht, 2,50 dollar per gallon dieselprijs en 7 cent per kWh voor elektriciteit. NB de goedkoopste diesel in de VS is momenteel bijna het dubbele, 4,45 dollar in Texas.)

De Semi heeft een bereik van 800 km, laadt 70% bij in 30 minuten. Dat dankzij een systeem dat draait op 1.000 volt. Daar zijn wel weer speciale oplaadpunten voor nodig, genaamd ‘Megachargers.’ Het netwerk zal een belangrijke afweging zijn voor potentiële kopers. Maar Tesla heeft al laten zien dat het voor zijn klanten een adequaat netwerk kan uitrollen.

Verder? Kennelijk moeten vrachtwagens gemiddeld 1x per jaar naar de werkplaats omdat de voorruit of ander glas is gebroken; Tesla zegt dat het overvloedige glas rondom op de Semi sterk genoeg is ‘om een kernexplosie te overleven.’ Dat is nog eens marketing-mannentaal.

Tot slot: bekijk de cabine eens. Als je daar hebt gezeten, wil je als chauffeur toch nooit meer in een DAF of een Volvo? Een belangrijk argument, in deze overspannen arbeidsmarkt.

Heiligschennis!

Heiligschennis van econoom en Nobelprijswinnaar Paul Krugman. ‘Wat is het nut van blockchain?’ vraagt hij. Misschien hebt u tot nu toe gedacht, net als de Bicker: het nut van cryptomunten is dubieus, maar de onderliggende gedachte – blockchain – is wel mooi.’ Nu schopt Krugman ook tegen dat huisje aan. En hij ziet medestanders. De effectenbeurs van Australië kondigde vijf jaar geleden aan dat ze een blockchain-platform ging bouwen voor het verwerken van transacties. Twee weken geleden werd dat plan begraven, en 168 miljoen euro kosten afgeschreven. Maersk, de grootste rederij ter wereld, heeft blockchain bestudeerd als een nieuwe manier om alle bevoorradingsketens in kaart te brengen. Maar Maersk ziet er van af. Ook Amazon heeft besloten geen eigen blockchain in te voeren omdat niemand intern een goed antwoord kon geven op de vraag: ‘Wat voor nuttigs doet die blockchain dan?’

Blockchain was bedoeld om ‘vertrouwen’ overbodig te maken. En de waarde van geld niet langer toe te vertrouwen aan banken en overheden. Maar die banken en overheden doen het zo slecht nog niet. En blockchain heeft niet kunnen voorkomen dat het vertrouwen in cryptomunten al een aantal keren stevig is beschadigd.

Duitsland

Durven we het al te zeggen, 77 jaar na de Tweede Wereldoorlog? Durven we al te zeggen dat we graag Duitsland als leider zouden zien in Europa? De Bicker wel. Liever de Duitsers dan de Fransen. De Engelsen zijn geen optie meer, maar dat was nooit een betrouwbare bondgenoot (zie hiervoor deze ‘Yes Minister’, vanaf minuut 2:15.).

Josef Joffe, nu in de redactieraad van Die Zeit, mede-oprichter van tijdschrift The American Interest, zou ook graag een zelfverzekerder Duitsland zien, maar schrijft: ‘Leiderschap vergt een degelijk zelfbewustzijn en de wil om jezelf te doen gelden. Dat zijn dingen die Duitsland zorgvuldig probeert te onderdrukken. Niet dat Berlijn zijn aanzienlijke macht niet wil inzetten – zie daarvoor de pogingen om de euro en het Europese asielbeleid te ‘Germaniseren.’ Maar nationale trots, en al helemaal ‘nationalisme’, zijn taboe. In plaats daarvan is het ‘Europa eerst.’ Wij appelleren niet aan ‘grandeur,’ zoals de Fransen. En roepen niet dingen als ‘Brittania, rule the waves.’ Wij beroepen ons niet op ‘exceptionalisme,’ zoals Amerikaanse politici. ‘Make Germany great again’ zou geen enkele politicus hier over zijn lippen kunnen krijgen, op een paar extreem-rechtse na.’

De echte uitdaging voor Berlijn komt uit Frankrijk, zegt Joffe. ‘Emmanuel Macron wil nu een euro-begroting, een eurozone-minister van Financiën, een euro-raad voor economisch beleid en een tweede  Europees parlement voor Eurolanden.’

‘Dit is machtsdenken, nationaal beleid in naam van Europa. Het doel van Macron is duidelijk: nieuwe instituten waar Duitsland en zijn kleinere bondgenoten weggestemd kunnen worden zodat de anderen met hun vingers aan de goudkist van Europa’s Croesus kunnen komen. (…) Als de Fransen hun zin krijgen is het gedaan met fiscale discipline en markt-gerichte hervormingen. Bot gezegd: de euro was bedoeld om de Europese economie meer ‘Duits’ te maken; in plaats daarvan is de munt nu onderwerp geworden van een machtsspel tussen Frankrijk en Duitsland.’

Dit essay dateert van 2020, dus vóór de Russische aanval op Oekraïne. Sindsdien heft er een Zeitenwende plaatsgevonden, een historische wending, in de woorden van de huidige bondskanselier Olaf Scholz. Hij herhaalt deze week in een artikel voor Foreign Affairs dat Duitsland zich onvoorwaardelijk committeert aan NAVO en internationale rechtsorde. Het begint toch wel degelijk een beetje te lijken op leiderschap.

Voor wat betreft defensie: niet alleen 100 miljard euro extra voor wapens, en 2% van het BBP voor defensie, maar ook: voor het eerst export van wapens naar andere landen, versterking van de NAVO-aanwezigheid in Litouwen, militaire steun aan Estland, Slowakije en Polen; mee-investeren in de versterking van NAVO. ‘Duitsers zijn vastbesloten om de beschermer van Europese veiligheid te worden, zoals onze bondgenoten van ons verwachten; een bruggenbouwer binnen de Europese Unie en pleitbezorger voor multilaterale oplossingen voor mondiale problemen.,’ zegt Scholz.

Hij rept niet over fiscaal beleid in Europa, zoals Joffe waarschijnlijk graag had gezien. Slechts één alinea, en die is niet geruststellend: ‘Nu de EU groter wordt en een wereldspeler, is het belangrijk dat beslissingen sneller genomen kunnen worden. Daarom heeft Duitsland voorgesteld om geleidelijk het principe van ‘meerderheid van stemmen’ in te voeren voor beleidskwesties die nu nog alleen unaniem beslist kunnen worden, zoals buitenlands beleid en belastingheffing.’

52 Dingen

Tom Whitwell publiceert ieder jaar ’52 dingen die ik dit jaar heb geleerd.’ Ieder jaar weer briljant, vaak hilarisch. Hier een wat uitgebreidere versie, met bronnen, voor het weekeinde. (Klik voor de complete lijst op ‘lees meer.’)

Een nieuw voorstel om vervelende mensen van sociale media te verwijderen: ‘heavenbanning.’ Je gooit ze er niet uit, nee, je vervangt al hun volgers door slijmende AI’s die het voortdurend met ze eens zijn en ze bedelven onder de complimenten. Echte mensen kunnen niet met ze communiceren.’ HIER

Dat verdient sowieso al een prijs voor het beste nieuwe woord van 2022.

Countthings is een succesvolle app die …. dingen telt. Zoals dit, of dit, of dit …..:

37% van de wereldbevolking heeft nog nooit het internet gebruikt. HIER

Datacenters zullen 29% van alle elektriciteit van Ierland gebruiken in 2028. (een waarschuwing voor Nederland) HIER

40% van alle zeescheepvaart is bezig fossiele brandstoffen te vervoeren.  Meer duurzame energie betekent minder scheepvaart (en dat is één van de grootste bronnen van broeikasgassen). Van Bill McKibben.

Een ‘deep learning’ computer die 85.000 paar ogen heeft gezien kan mannelijke pupillen onderscheiden van vrouwelijk – maar niemand weet hoe. HIER