Bomans

Weer een parel van de Belgische publieke omroep. Een ‘remake’ zoals ze dat zelf noemen van een documentaire uit 2003, over de in 1971 overleden schrijver en publiekslieveling uit Haarlem. Hij is nog steeds grappig. Mooie tijdsbeelden ook van de naoorlogse jaren. 11 afleveringen.

CO2-afvang

Climeworks, een Zwitsers bedrijf, zegt dat het als eerste in de wereld CO2 heeft opgevangen, in de grond gepompt, en daarvoor betaald is door een echte klant. Dit is volgens Climeworks geverifieerd door een onafhankelijke derde.

CCS (Carbon Capture and Storage) heeft een lange aanloop gekend. Het is volgens sommige klimaatredders essentieel, omdat de transitie van fossiele brandstoffen naar duurzame te lang duurt. Dus produceren we we te lang, te veel broeikasgassen. Het is nog steeds niet duidelijk of CCS op een schaal kan worden ingezet die nodig is om een deuk in een pak boter te slaan. Een volgende, grotere installatie van Climeworks zal 36.000 ton opzuigen en wegstoppen; dat is één miljoenste van wat we volgens het IEA jaarlijks uitstoten.

SMR stapje verder

De Amerikaanse overheid heeft NuScale toestemming gegeven om een ‘Small Modular Reactor’ te gaan bouwen. Dit is weer een stap in het certificeringsproces; NuScale is de eerste. SMR’s zijn interessant omdat ze kernenergie een stuk toegankelijker maken. NuScale denkt dat de eerste centrale in 2029 kan opstarten.

Maar lezer A. Kaizer zegt dat niet alle SMR’s gelijk zijn: ‘Je hebt SMR in generatie 3 (bv met hoge druk water gekoeld) en in generatie 4 (lage druk en hogere temperatuur). Zie:  https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_small_modular_reactor_designs.

‘Ik ben sceptisch over de NuScale reactor (en ook de vergelijkbare Rolls-Royce reactor). Dit zijn generatie 3 reactoren die gekoeld worden met water, onder hoge druk, wat de klassieke technologie is. Maar ze werken met (moeilijker te beheersen) hoge druk en zijn niet echt inherent veilig. Ook hebben ze een afvalprobleem, omdat dat afval heel erg lang veilig bewaard moet worden. Kernenergie hoogleraren in Nederland (Delft, Utrecht) adviseren niet voor niets om even te wachten op de opkomende generatie-4 centrales.’
Het voordeel van SMR’s is dat je ze in grote aantallen kunt produceren en plaatsen waar de klant ze wil, bijvoorbeeld bij fabrieken die veel energie vergen, of dichtbevolkte woonwijken. Maar daarom moet je hogere eisen stellen aan de veiligheid. En volgens Kaizer is de 4de generatie inherent veiliger van ontwerp.

Het begint te knellen

De Russische overheid heeft luchtvaartmaatschappijen toestemming gegeven om toestellen die aan de grond staan te ‘kannibaliseren,’ oftewel onderdelen eruit te slopen om andere toestellen in de lucht te houden. Op toestellen van niet-Russische makelij mogen ook onderdelen worden geschroefd van vliegtuigen van andere merken.

Dus ...

… de dominantie van lithium-ion accu’s door China is nog een extra reden om naar andere vormen van energie-opslag te zoeken. Waterstof? Nee, zegt dit bedrijf: ammoniak. 20x de energie-dichtheid van lithium-ion accu’s. Maar ja: deze vrachtwagen heeft zijn eigen fabriekje aan boord waarmee ammoniak wordt geconverteerd in waterstof; die gaat in een brandstofcel waarin elektriciteit wordt gegenereerd; die drijft de elektromotoren aan. Meer conversiestappen betekent meer energieverlies. De wagen heeft evenveel energie aan boord als de Tesla Semi, zegt het bedrijf; maar ja, na al die conversies is er nog maar de helft over, denkt dit artikel.

Aan de andere kant: dit is een omgebouwde, bestaande truck; da’s goedkoper. En er is misschien wel meer ruimte voor ammoniaktanks.

Accu's

Deze grafiek gaat alleen over de productie van lithium-ion accu’s (batterijen in de volksmond), en dan nog alleen die voor elektrische auto’s. Maar China heeft niet alleen evenveel productiecapaciteit als de rest van de wereld samen (in 2022), het heeft ook de grootste voorraden grondstoffen, en de grootste automarkt (52% van de wereld in 2021).

Podcast!

Het wordt weer tijd voor een tip. Goud, deze keer: ‘De Kunst van het Verdwijnen,’ hoort bij de top-3 beste die ik tot nu toe hoorde. De verteller begint met zich te verdiepen in de spectaculaire ‘tunnelroof’ in het Antwerpse diamantkwartier in 2019, komt daardoor bij de handgranaat-aanslag op een schoolbus vol Joodse jongetjes in 1980, en vervolgens bij het sprookjesachtige verhaal van Fred, die als 4-jarige weg glipte uit een razzia in 1942 …. Sappig, soms onverstaanbaar Vlaams, maar prachtig geproduceerd en geschreven. Acht afleveringen van een half uur, zo’n beetje. (tip L. Bicker Caarten)

Hebt u nog iets moois gehoord, de laatste tijd?

'Cash is ....'

Rapport van de ECB: Europeanen willen niet zonder cash. Over de hele EU gemeten is contant geld nog steeds het gewoonst: 59% van transacties in 2022. De trend is duidelijk: het was 72% in 2019 en 79% in 2016, maar ‘Bargeld’ houdt dapper stand. Plastic was 34% van de transacties in 2022. Let wel: in 2022 was het totale bedrag aan transacties voor het eerst groter in plastic dan in contanten: 46% tegen 42%.

Betalen met de telefoon is nog steeds exotisch: 3% van transacties, vergeleken met 1% drie jaar eerder.

Duurzaamste

De ‘schoonste’ auto is de auto die het langst meegaat voordat hij naar de schroothoop gaat. Welke gaat het langste mee? Dit overzicht beperkt zich helaas tot de Amerikaanse markt, maar de beste merken zijn Japanse en die zijn ook hier op de weg:

'Hij gaat niet vliegen ...'

Lezer ‘Iceblink’ reageerde op mijn lovende recensie van de Tesla Semi vrachtwagen, en stuurde een bespreking op de website bigtruck.nl. die mijn enthousiasme danig temperde. Hier wat citaten:

De centrale zitpositie: ‘Het enige voordeel is dat daardoor de cabine een soort puntvorm kon krijgen, maar de nadelen zijn groot. Een Poolse journalist zette het op een rijtje. De zijruiten kunnen niet open, waardoor je in de péage of bij een toegangspoortje uit moet stappen. Verder is door de centrale zitpositie het zicht als je achter een andere truck rijdt, minimaal. Je kunt er niet even omheen kijken.’

‘Verder lijkt de cabine niet geschikt om er een bed in te monteren. Daar is namelijk geen plek voor, ondanks de enorme lengte van de Semi. Voor Amerikaanse begrippen is het een compacte truck maar in Europa zal Tesla hier niet meer weg komen. Van het puntje van de voorbumper tot de zijfenders meet de Semi een kleine vier meter, en dat dan zonder slaapcabine. Voor Europese toepassingen volledig ongeschikt dus.’

En de actieradius valt tegen: ‘Voor ritten met lichte lading zoals chips is het maximum volgens Pepsi 680 kilometer, maar wanneer het volledige laadvermogen benut wordt met ladingen frisdrank is dat slechts 160 kilometer.’