Morele psychologie (2)

Morele psychologie (2)

Dit verdient een extra stukje. Lezer Knud Boucher schreef gisterochtend: ‘Grappig genoeg is die Ultimatum Game mogelijk cultureel afhankelijk.’ Hij verwijst naar een artikel in Pacific Standard uit 2013 dat verslag doet van Amerikaanse socioloog Joe Henrich die in 1995 het Ultimatum Game speelde met Machiguenga in Peru, een relatief geïsoleerde bevolkingsgroep. Die accepteerden veel lagere bedragen dan inwoners van de VS. “Ze vonden het belachelijk dat je gratis geld zou weigeren,” zei Henrich. “Ze begrepen gewoon niet waarom iemand geld zou opgeven om iemand te straffen die nou eenmaal de mazzel had gehad dat hij de andere rol in het spel mocht spelen.” Henrich is sindsdien met collega’s op pad gegaan om te onderzoeken of alle theorieën in de sociale wetenschappen wankel zijn, omdat ze zijn gebaseerd op experimenten op een relatief kleine bevolkingsgroep. Die bovendien niet representatief is voor de hele wereld, integendeel hij is WEIRD: namelijk ‘Western, Educated, Industrialized, Rich, and Democratic.’ In psychologische studies van 2003 tot 2007 bleek 96% van de proefkonijnen Westerlingen (meestal eerstejaars studenten …)

Dus. Conclusies uit psychologische experimenten kunnen best gelden voor mensen in rijke OESO-landen. Maar het is gevaarlijk om conclusies te trekken over de hele mensheid. Zoals ik gisteren deed: “Wij zijn het meest sociale beest op aarde. Samenwerking heeft ons alles gebracht. Maar ook geconditioneerd om ons bewust te zijn van de groep. Daarom hebben we gevoelens als schaamte, plicht, empathie, walging, fairness etc ontwikkeld.” Niet dus! Voorzichtig met dat soort sprongen.