Filantropie

Filantropie

Wat werkt nou beter: hoge belastingen voor iedereen, en de anonieme Staat laten herverdelen? Of rijke mensen de kans geven om hun fortuinen weg te geven naar eigen inzicht via stichtingen die van belasting zijn vrijgesteld? Voor de rijken in de VS is de keuze makkelijk: liever het laatste. Het alternatief is 40% belasting betalen. In de VS bestaan nu meer dan 90.000 privé-stichtingen, waarvan 30.000 opgericht de afgelopen 15 jaar, met een totaal vermogen van $700 miljard.

Het is niet makkelijk om miljarden weg te geven, zegt David Callahan, schrijver van ‘The Givers: Wealth, Power and Philanthropy in a new Gilded Age.’ Hij is niet bezig met een kruistocht. Veel van de miljardairs zijn vol goede bedoelingen. Bijvoorbeeld John Arnold, rijk geworden door Enron en vermogend door zelf verder te beleggen. Hij wil niet een ‘doel steunen,’ maar een ‘oplossing vinden’ voor een groot probleem. Hij concentreert zich nu, na een aantal valse starts, op hervorming van het Amerikaanse strafrecht en wetshandhaving.  Of Dustin Moskovitz, mede-oprichter van Facebook, met $10 miljard op de bank. Dat beschouwt hij niet als ‘zijn’ geld maar als ‘geld van de maatschappij’ dat op één of andere manier terug moet. Hij doneert aan Give Directly, een stichting die betoogt dat armen zelf moeten kunnen beslissen hoe ze geholpen moeten worden – en dus geld gewoon weggeeft.

Maar over het algemeen zijn de grote stichtingen in de VS, waarvan Rockefeller en Ford de bekendste namen zijn, merkwaardig geheimzinnig over hun doen en laten. Veel stichtingen hebben niet als doel om alles weg te geven, maar slechts 5% per jaar oftewel het rendement zodat het vermogen voor de eeuwigheid in stand blijft. Waarom eigenlijk, vraagt Callahan. Dus is de eindvraag: wat krijgen Amerikanen nu in ruil voor die belastingvrijstellingen voor de superrijken?