Feitenvrije politiek

Feitenvrije politiek

‘Feitenvrije politiek’ (fact-free politics) is niets nieuws. In ‘A Line in the Sand’ beschrijft James Barr hoe in 1919, na de Eerste Wereldoorlog, Engelsen en Fransen onder voogdij van Amerikanen probeerden hun invloedssferen in het Midden-Oosten vast te stellen. Aan beide kanten werden politici opgeruid door schrijvend volk – journalisten, maar ook industriëlen en politici die toegang hadden tot hun kranten. Robert de Caix, diplomaat maar ook voorzitter van het ‘Comité de l’Asie Francaise’ (laat die naam even op u inwerken) dat lobbyde voor behoud van de koloniën, schreef in zijn eigen ‘Bulletin’ een tirade tegen de Britten. Ze probeerden de stemming van de lokale bevolking te manipuleren. Ze weigerden visa’s aan pro-Franse Arabieren. Engeland had Frans onderwijs verboden in scholen in Syrië. Engelsen verspreidden het gerucht dat Fransen alleen oog hadden voor de belangen van de schaarse Christenen in Syrië, niet de Arabieren. En Engelsen hadden alle gemotoriseerd vervoer geconfisqueerd en export van graan naar Libanon geblokkeerd. Al deze ‘feiten’ waren niet te verifiëren, toen niet en zelfs niet door Barr die 100 jaar later toegang had tot vrijgegeven dossiers. Maar het artikel werd overgenomen door een krant, Le Temps, en aanbevolen. Een paar dagen later publiceerde Le Temps zelf een artikel dat de Engelsen ervan beschuldigde de Arabieren te bewapenen. Ook moeilijk te verifiëren. Maar de Franse onderhandelaars voelden de druk van ‘de pers’ en verhardden hun standpunten in de onderhandelingen met de Britten.

Sja, niet wereldschokkend als je er even over nadenkt. Van alle tijden. Maar het roept wel de vraag op waarom mensen zich nu zo opwinden over feitenvrije politiek.