Energie-opslag
(Wat vooraf ging: als je energiebronnen gelijk trekt (‘levelized’) door alle kosten over de levensduur van de opwekker mee te nemen, zie je dat zon en wind snel goedkoper worden dan fossiele brandstoffen. Maar ze hebben pieken en dalen in productie. Dus er moet opslag naast. Lithium-ion accu’s zullen dat slechts beperkt kunnen worden omdat lithium niet oneindig voorradig is. Dus wat dan wel?)
Allereerst een kanttekening van lezer R. van der Horst: ‘dat zeiden we van olie ook, dat raakt een keer op.’ En kijk eens. ‘Oil is found between the ears of men,’ zei ooit iemand in ‘The Prize’ van Daniel Yergin. Hetzelfde kun je waarschijnlijk zeggen voor alle grondstoffen. Dus misschien is er wel voldoende lithium. Dan nog kan het geen kwaad om alternatieven aan te spreken.
In Finland staat een prototype van een accu met zand. Die kan warmte op 600 ºC ‘enkele maanden’ vasthouden. Verwarmt 100 huizen en een openbaar zwembad. Neemt veel meer ruimte in beslag natuurlijk, is zo groot als een forse silo; maar kost een achtste van lithium-ion, per geproduceerde elektriciteit. (tip L. Vogelaar)
Een andere lezer herinnerde mij aan de solid-state accu die nu wordt ontwikkeld en volgens de fabrikant in 2024 in auto’s leverbaar zal zijn. Zie deze Bicker van afgelopen zomer.
Andere oplossing: gewichten die opgetakeld worden in perioden van overvloedige energie, en neergelaten als er elektriciteit nodig is. Prototypes worden nu ontwikkeld in Zwitserland, Schotland, Duitsland en Californië.
Tot slot, onlangs ook al in De Bicker: waterstof. Als je naast een windmolenpark een elektrolyse-installatie zet en een tank voor waterstof, kun je de overtollige energie van de wind gebruiken om de elektrolyser aan te drijven; die splitst water (H2O) in zuurstof en waterstof. De waterstof (H2) sla je op, desnoods maandenlang, in de tanks. Optimisme over deze vorm van opslag wordt aangewakkerd door een recente studie die poneert dat elektrolyse, net als zonnecellen en batterijen, een ‘exponentiële’ leercurve heeft en dus ook snel goedkoper wordt.
Er zijn vast nog meer vormen van energie-opslag in ontwikkeling. Punt is: menselijke nieuwsgierigheid, eventueel gekoppeld aan winstbejag, levert telkens weer oplossingen.
En dit gaat alleen nog maar over energievoorziening op massa-schaal, via centrales. Tegelijkertijd is een trend – ook al weer aangewakkerd door nieuw technologie – naar autarkie. Van het net af, ‘off the grid,’ door aardwarmte, zonnepanelen, steeds goedkopere accu’s.