Dit Wil Je Weten
Dit Wil Je Weten
Is de titel van een nieuw boek van Maven Publishing waaraan ook De Bicker een bijdrage heeft geleverd.
Paulien Cornelisse stelde de vraag waarop 93 wetenschappers, ondernemers en kunstenaars antwoord gaven:
‘Welk inzicht uit je vakgebied kan anderen helpen in het dagelijks leven?’
Mijn bijdrage is getiteld ‘Het enige media-advies dat u nodig heeft.’ Aan het boek is een online expositie gekoppeld, inderdaad dus een expositie waarvoor u niet naar een museum hoeft maar die u gewoon in de leunstoel op uw elektronische apparaat kunt bezien.
Als u benieuwd bent wat ik dan heb geschreven: hieronder de volledige tekst.
Het enige media-advies dat u nodig hebt
Als Andy Warhol gelijk heeft en iedereen ooit zijn ‘Fifteen minutes of fame’ krijgt, dan komt ook u aan de beurt: u krijgt een keertje een kans om uw zegje te doen, niet voor één, niet voor tien, maar voor een paar miljoen mensen. Scheur daarom deze bladzijde uit het boek en leg hem in de rechterbovenla van uw bureau. Dit is het enige media-advies dat u nodig hebt. Dit is het distillaat van dertig jaar interviewen en tien jaar geïnterviewd worden. Pas toen ik in de tweede rol belandde, besefte ik hoeveel er kan misgaan bij zo’n gebeurtenis.
Praat niet onnodig met de media. Het uitgangspunt is ‘Nee, tenzij’. Praat alleen als u een duidelijk doel voor ogen hebt. Meestal is dat iets verkopen – een ding, een dienst, een mening. Denk na over andere manieren om dat doel te bereiken – een advertentie, een blog, een promotie door een derde. Een optreden? Een gesprek met uw doelgroep? Hoe groot is die eigenlijk? Zijn daar wel ‘media’ voor nodig? Parkeer uw ijdelheid.
Er kan veel misgaan met een interview. Zelfs als het goed afloopt is het een mijnenveld. ‘They build you up to knock you down.’
Als het dan toch moet, dan is het sleutelwoord: controle. Onderga het proces niet, beschouw het als een onderdeel van een verkoopproces. Bij controle hoort: voorbereiding. Neem daar bovendien de tijd voor. Liefst met collega’s of andere medestanders. U gaat ook niet onvoorbereid een salesgesprek in.
Zorg ervoor dat u een, twee of maximaal drie punten in uw hoofd hebt die u wilt maken. Repeteer deze voor de spiegel, hardop, meerdere malen, tot ze vloeiend uit uw mond komen. Dit helpt ook de gedachten formuleren en zorgt dat u overtuigender overkomt.
Het maakt niet uit of u verlegen bent, of geen ‘radiostem’ hebt, of niet ‘fotogeniek’ bent. Dat maakt zelfs geen donder uit. Wat iedereen meteen ziet en hoort is of u authentiek bent. Dat bent u. Maar als u zich niet hebt voorbereid, gaat u hakkelen. Dat zou zonde zijn.
Gebruik de media. Een interview is niet een gunst die u verleent. Het is een transactie. De journalist wil iets waarmee hij kan scoren bij zijn baas, de hoofdredacteur (de lezers/luisteraars/kijkers komen meestal op de tweede plaats); u wilt iets verkopen.
Een interview is niet een vraaggesprek. Het is niet zo dat de journalist aan u vragen stelt waarop u antwoord geeft. Die vragen zijn slechts aanleidingen om een van de drie punten te maken die voor u belangrijk zijn.
Controleer het hele proces. Begin niet zonder een ‘voorgesprek’ waarin u achterhaalt wat die journalist nou precies interesseert. Maak ook duidelijk wat uw agenda is. Vraag na afloop van het interview wat volgens de journalist de belangrijkste punten waren. Dit is een goede manier om erachter te komen of hij hetzelfde heeft gehoord als wat u denkt te hebben gezegd. Het is ronduit verbijsterend hoe makkelijk mensen langs elkaar heen kunnen praten. Dit is niet de schuld van de een of van de ander, het is nu eenmaal zo. Spreek af dat u bij een schriftelijk interview het artikel voor publicatie mag inzien en corrigeren.
Welk medium? Het liefste live-tv. Televisie is het meest geloofwaardige medium – vinden de burgers, en wie zijn wij om het met ze oneens te zijn – en live kan niet geknipt, verhaspeld of verdraaid worden. U hebt de meeste controle in het proces.
Het is belangrijk om bovenstaande op de juiste toon te horen. Het is niet de bedoeling om defensief, of agressief, of achterdochtig, of schoorvoetend met journalisten om te gaan. Een interview is een zakelijke transactie. Het is dus goed om het a-emotioneel en professioneel te benaderen. Ook de journalist zal zich hierbij prettig voelen.
En als u het niet voor het kiezen hebt? U wordt ‘overvallen’ door een cameraploeg en een agressieve journalist? Er gaat iets mis bij uw bedrijf of instelling, of zo?
Haha. Zeg ik dan. Een ‘overval’ bestaat niet. U moet wel heel naïef zijn om zoiets niet te zien aankomen. Er is altijd een reden voor journalisten om u op te zoeken – een incident of zo. U kunt zich dus ook voorbereiden op het ‘onverwachte’. Een known unknown, om met Donald Rumsfeld te spreken.
Dus. Zie boven. Bereid u voor, en als de known unknown zich voordoet: neem controle. Laat u niet opjagen. Loop niet weg, blijf staan, neem de tijd en kijk de journalist in de ogen. U hoeft geen antwoord te geven voordat u de vraag hebt gehoord en begrepen. Vraag om uitleg.
Begrepen? Dat is het. De rest is uitwerking.
Michiel Bicker Caarten
Medeoprichter BNR Nieuwsradio; journalist voor radio, tv en krant; schrijver van de dagelijkse nieuwsbrief De Bicker
Alle antwoorden zijn ook beschikbaar in boekvorm onder de titel Dit wil je weten: Wetenschappers ondernemers en kunstenaars geven adviezen voor het dagelijks leven [link http://www.mavenpublishing.nl/boeken/dit-wil-je-weten/]