Democratie

Democratie

Uit een bespreking van ‘How Democracies Die’ en ‘How Democracy Ends’ in The Nation. “Hoewel de columnerende klasse voortdurend klaagt dat de VS zo ‘verdeeld’ is, moeten we wel onthouden dat democratieën nu juist bestaan om ons te helpen omgaan met onze verdeeldheid. De vraag is veeleer of er wel een politieke strijd geleverd kan worden als één van de deelnemers zegt dat zijn tegenstanders geen legitimiteit hebben. Dit is waar een president die zijn critici afdoet als ‘on-Amerikaans’ zo veel schade mee aanricht.”

Vergelijkingen met de vorige eeuw hebben weinig zin: “Nergens in het Westen is er een staat die een systematisch cultus van geweld en racisme propageert, de kern van 20ste eeuws fascisme. Er is nergens een grootscheepse mobilisatie van de bevolking aan de gang, laat staan een militarisatie.”

Dezelfde week een bespreking van deze twee plus nog twee andere boeken in de NY Review of Books door de historicus du jour Adam Tooze, die ook een paar fraaie zinswendingen heeft. Democraten dachten dat ze nooit van Trump konden verliezen want: ‘De toenemende diversiteit van Amerika en en de openlijke politieke voorkeuren van de Californische digitale oligarchen zouden er wel voor zorgen dat de Democraten aan de macht bleven. Trump supporters waren niet alleen betreurenswaardig, maar gedoemd uit te sterven.’

‘Trump ontmaskerde wat de beschaafdheid van Obama verhulde – Amerikaanse democratie is de knecht geworden van kapitalisme, patriarchie en de rassenscheiding die de erfenis is van de slavernij.’

Is er nog hoop?

David Runciman, één van de boekenschrijvers, denkt dat liberale democratie niet het logische eindpunt is, zoals Francis Fukuyama en anderen voor hem; hij denkt dat democratie net als alle staatsvormen een levensloop heeft, en dat we nu in de late volwassenheid zijn. Landen als Griekenland en Japan zijn het dichtst bij het bejaardenhuis.