De wereld is gek
De wereld is gek
Onder de opgewekte kop ‘De Wereld is Gek Geworden en Het Systeem Werkt Niet Meer’ schrijft ondernemer en investeerder Ray Dalio de beste beknopte uitleg van ons merkwaardige tijdgewricht die ik ooit heb gelezen. Dit is de openingsalinea:
‘Geld is gratis voor mensen die kredietwaardig zijn, want de beleggers die geld geven zijn bereid om het voor minder terug te krijgen. Om precies te zijn: geldschieters accepteren zeer lage of negatieve rente op leningen aan kredietwaardigen en vinden het prima om de hoofdsom voorlopig niet terug te zien. Dat doen ze omdat ze een enorme hoeveelheid geld te investeren te hebben, die hen is opgedrongen – en nog steeds wordt opgedrongen – door centrale banken die papieren activa opkopen in de ijdele hoop dat dat ze daarmee economische bedrijvigheid en inflatie aanmoedigen. Dat gebeurt niet, omdat de investeerders die berg geld niet uitgeven, maar investeren.’
Geld van investeerders gaat bovendien naar nieuwe bedrijven, niet ‘ouderwetse’ met trage waardegroei. Die laatsten hebben vaak zelf voldoende en kunnen bijna gratis lenen op de kapitaalmarkten. Dus zoeken de investeerders startups omdat die het soort van rendement beloven dat nodig is om de investering te rechtvaardigen. Dat leidt onherroepelijk tot teleurstellingen.
Geld is er dus in overvloed voor kredietwaardigen – oftewel de mensen die al geld hebben – en bijna niet voor mensen zonder spaargeld. Vroeger deelden die wel in de toenemende welvaart. Maar omdat de kapitaalgroei wordt aangezwengeld door gratis geld, dat niet wordt uitgegeven maar gespaard of geïnvesteerd, sijpelt de welvaart niet naar beneden. De kloof tussen haves en have-nots wordt groter.
Hij eindigt een beetje slap met ‘ik denk dat er daarom een paradigma verschuiving zal komen’ zonder precies te zeggen waar deze omwenteling dan uit bestaat. Maar, mooie analyse. (tip C. van Scheltinga)
Tegelijkertijd moeten wij altijd argwanend zijn als investeerders gaan publiceren. Bridgewater, het bedrijf van Dalio, heeft $1,5 miljard belegd in opties die gokken op grote dalingen op de Amerikaanse en Europese beurzen. Wat kwam er eerst – het gepubliceerde pessimisme of de belegging? Dalio repliceert: dit is maar 1% van ons belegd vermogen dus het zegt niets over ons totale beleid of onze visie.