Befehl ist Befehl …?

Befehl ist Befehl ...?

U kent het vast wel: dat experiment waarbij studenten elektrische schokken toedienden aan een ‘proefpersoon.’ Ondanks protesten (“Ik krijg last van mijn hart! Laat me eruit!”) voerde tweederde van de studenten op instructie van de ‘onderzoeksleider’ de spanning op. (De proefpersoon was een acteur, maar goed.) Dit experiment uit 1963 van Stanley Milgram, sociaal psycholoog aan Yale, toonde volgens hem aan dat mensen gruwelijke dingen kunnen doen, zeker onder invloed van een baas. Maar een herhaling van dit experiment dit jaar leidt de onderzoekers tot een andere conclusie: proefpersonen gaan alleen maar door als ze zelf geloven in het doel waartoe de experimenten dienen. Ze beslissen zelf om door te gaan of op te houden, ongeacht de dwingendheid van de bevelen.

Voetnoot: is dit een correctie? Of zijn mensen nu, 50 jaar verder, minder gezagsgetrouw? Kun je de twee experimenten wel vergelijken?