Mensen

technologie | Uncharted Territories | 21 nov 24

Tomas Pueyo, origineel denker, legt uit waarom de planeet best 11 miljard mensen kan hebben - dat is de meeste recente schatting van demografen. Hij zegt: ook honderd miljard kan best. En sterker, het zou beter voor iedereen en alles zijn! In dit verhaal legt hij uit waarom hij dat denkt; en hier legt hij uit waarom dit beter voor iedereen zou zijn.

Als de hele wereld net zo dicht bevolkt zou zijn als Nederland - althans, het bewoonbare deel van de wereld - zouden er al 70 miljard mensen op de planeet passen. En wij kennen nauwelijks hoogbouw in dit landje. Meer hoogbouw betekent nog minder landoppervlak. Water? Ontzouten is goedkoop geworden. Eten? Als alle boeren in de wereld net zo efficiënt zouden worden als de Nederlandse, zou er voldoende eten zijn. Energie? lees maar. Ik ga er wat nonchalant doorheen, en daarmee doe ik hem geen recht aan. Alle bezwaren die u en ik kunnen bedenken weerlegt hij met data en grafieken.

Er is geen gebrek aan grondstoffen. Pueyo daagt u uit: noem één grondstof die 'op' is geraakt. Die is er niet. Het rapport van de Club van Rome (1972) werd door de werkelijkheid onderuit gehaald. Voor ieder probleem dat de doemdenkers opwerpen is er een technologie. En technologie is niet statisch, die verzint steeds weer nieuwe oplossingen.

Enfin, u kunt uw schouders ophalen en denken 'wat een pseudo-deskundige naïeve borrelpraat.' Maar misschien moet u toch even doorklikken en de argumenten van Pueyo aanhoren.

reacties van Bicker-lezers

economie | De Bicker | 21 nov 24

Een paar reacties op het artikel waarin staat dat de Amerikaanse economie meer geld, meer waarde produceert dan welk Europees land ook.

"Je zou inderdaad hele mooie dingen kunnen doen met dat geld. Waarom lijkt het er dan zo enorm veel op dat dat daar veel minder goed lukt? (...) Als je het de Economist vraagt (en volgens mij een boel anderen) dan liggen de fijnere plekken om te wonen eerder in Europa, Canada of Australië en Nieuw Zeeland als ik kort door de bocht mag gaan. Dus…"

"Het Grootste Wonder van de V.S. van Amerika is toch wel dat de drie rijkste mensen ongeveer evenveel vermogen hebben als de rest van het land. Dat er relatief een onhoudbare situatie is ontstaan met betrekking tot de daklozen die op straat leven, dat het probleem met gebruik van verdovende middelen niet onder controle is, dat er relatief de meeste gevangenen ter wereld zich op death row bevinden etc etc.. Zucht."

Het punt is niet wat de Verenigde Staten doen met het geld dat ze verdienen. Het punt is dat ze zo veel meer verdienen dan wij.

Stel je voor dat wij net zo productief zouden zijn ... wat zouden we niet allemaal kunnen doen met dat geld? Meer musea? Betere scholen? Meer gratis gezondheidszorg? Meer subsidies voor kansarmen? Draai de vraag om: wat als wij net zo productief zouden zijn, hoe veel mooier zou Europa dan niet zijn? Wat doen die Amerikanen nou precies waardoor ze zo veel geld verdienen? Wat kunnen wij daarvan leren? Want wij, wij zouden dat geld veeeeeel beter besteden .....

Threads

tech | via Ben Evans | 14 nov 24

... is het alternatief voor Twitter/X, ontwikkeld door Meta nadat bekend werd dat Elon Musk Twitter wilde kopen. Gelanceerd in juli 2023. Is een aanhangsel van Instagram, je moet een Insta account hebben. Specifiek voor tekst, max 500 letters per post, duidelijk uitdager van X. Had na een maand 8 miljoen gebruikers. Maar nu ... 90 miljoen nieuwe gebruikers in de afgelopen drie maanden.

Oma aan de lijn

ook belangrijk | BBC | 14 nov 24

Telefoonmaatschappij Virgin O2 heeft met AI een oma gecreëerd die vragen van scammers beantwoordt, en zo hun kostbare tijd verdoet.

Wirtschaftswunder

geld | Visual Capitalist |18 nov 24

Nee, geld is inderdaad niet alles. Maar wel fijn want je kunt er ziekenhuizen mee bouwen en scholen verbeteren en huizen bouwen en de lucht schoner maken en .... etc.

Amerika is een economisch wonder. Twee van de drie armste staten in de VS hebben nog steeds meer BBP per hoofd van de bevolking dan Duitsland.

Doenlijk

wetenschap | Economist | 14 nov 24

De Grote Overgang naar een duurzame wereldeconomie, waarin de CO2-uitstoot nul is, is best te betalen. Veel gebruikte schattingen zijn $3 tot $12 trillion (biljoen) per jaar. The Economist denkt dat dat het veel minder zal zijn, om vier redenen. De scenario's die worden gebruikt veronderstellen een hele snelle, en dus duurdere overgang. Ze veronderstellen veel snellere bevolkingsgroei dan redelijk is. Voorspellers hebben consequent onderschat hoe snel duurzame energie goedkoper wordt (denk zonnepanelen). Tot slot: deze schattingen trekken niet de kosten af die sowieso gemaakt worden - ook bestaande systemen op olie, steenkool en gas zouden onderhouden en vernieuwd en uitgebreid moeten worden.

Als je er van uitgaat dat 1,5ºC temperatuurstijging onhaalbaar is, en 2ºC als doelwit neemt; en de horizon ietsje verlegt naar 2050 of zo; dan zou het de wereld ruwweg $1 biljoen per jaar kosten, oftewel 1% van het wereld-BBP. Ter vergelijk: in 2024 investeerden we totaal 2-3% van het wereld-BBP in energie, duurzaam en fossiel.

Er zijn nog allerlei haken en ogen, uitgewerkt in het artikel. Maar, concludeert het blad: "Klimaatverandering is niet het einde van de wereld en ook niet een dure doemdenkershobby. Het is een echt en ingewikkeld probleem, maar wel een probleem dat betaalbaar opgelost kan worden."

(ik citeer meestal niet The Economist omdat ik ervan uitga dat de meeste Bicker-lezers ook wel een abonnement hebben. En het blad heeft een gemene betaalmuur. Maar dit was wel een goed stukkie verslaggeverswerk. Als u niet over de muur kunt klauteren, probeer dan via archive.ph. Tip van Th. van Dijk)

Een spiegel?

politiek | podcast | 7 nov 24

'The Rest is History' heeft zojuist een serie van vijf podcasts geplaatst over het rampjaar 1968 in de VS. Dat jaar werd de zwarte dominee Martin Luther King vermoord; werd presidentskandidaat Robert Kennedy (inderdaad, de vader van) vermoord; waren er massale rellen in de grote steden waarbij duizenden voornamelijk zwarte activisten werden gedood door de politie; tienduizenden raakten gewond. De oorlog in Vietnam eiste duizenden jonge levens, en was ook een splijtzwam in het land.

George Wallace, gouverneur van Alabama, appelleerde aan de angst van blanke kiezers voor hun zwarte buren. Blank en zwart zouden altijd gescheiden, 'segregated,' moeten blijven, zei hij. Hij fulmineerde tegen linkse studenten van de Oost-en Westkust met hun 'woke' ideeën over abortus en gelijke rechten.

Eugene McCarthy voerde een korte en onverwacht succesvolle campagne om zittende president Lyndon Johnson uit te dagen. Hij was één van de eersten die effectief nieuwe media gebruikten. In dit geval: 'direct mail.' Massamailings, 'bel dit gratis nummer om te doneren.'

Precies 40 jaar na 1968 werd de eerste zwarte president gekozen.

Vredesplan

politiek | Mick Ryan | 11 nov 24

Hoe ziet dat er dan uit, zo'n vredesplan voor Oekraïne? De Britse Telegraph zegt een concept te hebben gezien. Generaal b.d. Mick Ryan analyseert.

'Bevries' de frontlinie - dat betekent dat Oekraïne 20% van zijn grondgebied verliest. En gezien de bewijzen voor intimidatie, verkrachting, marteling, en mishandeling van opstandige burgers, en het stelselmatig ontvoeren van kinderen, is dat 'een strategische nederlaag en een morele nederlaag,' vindt Ryan.

Een bufferzone - van 1200 kilometer. Wie moet die bewaken? EU-landen ja, maar Rusland zal ook landen willen aanbevelen.

Meer wapens voor Oekraïne - jazeker, dat dan weer wel. Met als argument dat de grens bewaakt moet kunnen worden. De hamvraag is: kunnen de fabrieken wel meer produceren?

Geen NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne - Zou een enorme overwinning zijn voor Poetin, en een beloning voor de invasie. En hem aanmoedigen om het over vijf jaar weer te proberen, net zoals hij in Tsjetsjenië heeft gedaan.

Ryan concludeert: 'Dat het zo ver gekomen is, is een schande voor het strategisch denken en uitvoeren van 'het Westen.' De economische macht van de vijf grootste NAVO-landen is twintig keer zo groot als die van Rusland; de legers zijn groter dan die van Rusland, en zijn technologisch en technisch beter. Onze strategie voor Oekraïne is door het ijs gezakt. Mislukt.'

'Wij gaan hier spijt van krijgen. En onze burgers ook.'

Privé-jet wagon

ook belangrijk | WITI | 29 oct 24

Wie een beetje wilde meetellen in Amerika eind 19de, begin 20ste eeuw had zijn eigen treinwagon. In 1929 waren er wel 2.000 in de hele VS. En sommige bestaan nog steeds, en werken net zoals 100 jaar geleden: je belt Amtrak, vraagt op welke lijndienst je je wagon kan aankoppelen, en hadsikidee. Twee tot vier slaapkamers, badkamers, keuken, eetzaal .... Ze zijn nog steeds te boeken.

Jeff Bezos over de pers

politiek | Washington Post | d28 oct 24

Jeff Bezos, oprichter van Amazon en eigenaar van de Washington Post, verdedigt zijn veto over een 'endorsement' van Kamala Harris. Het blijft merkwaardig dat dit besluit tien dagen voor de stembus valt. Maar los van de timing, is het de moeite waard om het artikel van Bezos te lezen. Behartenswaardig voor alle journalisten, ook in Nederland.*

'In de jaarlijkse enquete over vertrouwen en reputatie staan journalisten en de media vaak in het rechterrijtje, vaak net boven het Congres. Dit jaar zijn we erin geslaagd om onder het Congres te eindigen. Onze vakgroep wordt nu gezien als de minst betrouwbare van het land. Kennelijk doen we iets verkeerd.'

'Een analogie. Stembusmachines moeten aan twee eisen voldoen. Ze moeten de stemmen correct tellen, en mensen moeten geloven dat ze correct tellen. Datzelfde geldt voor kranten. We moeten accuraat zijn, en mensen moeten geloven dat we dat zijn. Het is een bittere pil, maar op dat tweede punt schieten we tekort. De meeste mensen denken dat de media bevooroordeeld zijn.'

'Gebrek aan geloofwaardigheid is niet een probleem van alleen de (Washington) Post. Onze vakbroeders bij andere kranten hebben hetzelfde probleem. Dat is niet alleen een probleem voor de media maar voor het hele land. Veel mensen vertrouwen nu liever op nonchalante podcasts, feitenvrije berichten op sociale media en andere ongeverifieerde nieuwsbronnen waardoor desinformatie zich snel kan verspreiden en de polarisatie vergroten. De Washington Post en de New York Times winnen prijzen, maar we praten steeds meer voor een kleine kring. We praten steeds meer met onszelf.'

*volledige versie ziet u, zoals altijd in deze nieuwsbrief, door op de kop hierboven te klikken. Als de link niet werkt stuur ik een versie per aparte mail.

Bedeesde Democraten

politiek | NY Times | 23 oct 24

Elon Musk staat te hossen op het podium met Donald Trump. Jeff Bezos (Amazon) heeft zijn krant, de Washington Post, gevraagd niet Harris te steunen. De eigenaar van de Los Angeles Times deed hetzelfde. Maar waar zijn de plutocraten die publiekelijk Kamala Harris steunen? Bill Gates geeft voor het eerst in zijn leven geld aan een presidentskandidaat - en veel ook, zegt de NY Times: 50 miljoen dollar voor Harris - maar zegt daarover niets in het openbaar. Warren Buffett, al lange tijd lid van de Democratische partij, zegt dat hij dit jaar geen kandidaat steunt. Jamie Dimon, de politiek geëngageerde baas van JP Morgan Chase bank, heeft collega's gezegd dat hij het liefst Harris als president ziet, maar houdt tegelijkertijd de optie open om alsnog Trump te steunen. Volgens de Times is hij bang voor represailles van Trump, mocht die gekozen worden - en 'dus' is het in het belang van aandeelhouders om neutraal te doen. Tja.

Russisch gas

politiek | Bloomberg via Tooze | 26 oct 24

Een afname na de invasie, maar langzaam neemt de handel weer toe.

Visie!!

ook belangrijk | Brilliant Maps | 7 aug 24

Voorstel van de Amerikaanse architect David Jokinen uit 1967. Je hoort hem bijna zijn stem verheffen: 'Visie, dames en heren! Durf! Dat is wat deze stad nodig heeft.'

Amsterdam, zo vond hij, had hoogbouw nodig, en snelwegen voor al het komende verkeer. Daarvoor kon je de grachten dempen wat daar had je toch niks aan. En die 19de eeuwse huizen kon je vervangen door wolkenkrabbers.

Unknown unknowns

politiek | via The Browser | 16 oct 17

Wat weten we echt van Chinese politiek? Het fameuze citaat van Donald Rumsfeld uit 2002 ('Things we don't know we don't know') kwam bij me op bij dit artikel. Een topanalist van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken is mede-auteur: 'Bijna alles was we weten is gebaseerd op informatie uit ondoorzichtige politieke processen, gepubliceerd om redenen die we niet volledig begrijpen.'

'We doen ons best om informatie te knijpen uit de schaarse data die niet gemanipuleerd kunnen worden door de Communistische Partij - te weten, beleidsdaden en personele verschuivingen. We proberen daaruit indirect af te leiden wat er aan de hand is in het leiderschap, omdat we geen directe waarnemingen kunnen doen.'

Hij geeft een lesje analytisch denken, universeel bruikbaar: 'We moeten eerst onze eigen conclusies formuleren, en dan onszelf afvragen welke andere conclusies gedragen zouden kunnen worden door dezelfde feiten. Deze exercitie zou ons enorm helpen te beseffen wat we weten, en wat we niet weten.' En dit artikel dateert nog uit 2017. De boel is er sindsdien niet transparanter op geworden.

Aardwarmte

technologie | Splinter | 18 oct 24

Kan rechtstreeks warmte leveren, of stoom opwekken waarmee een turbine wordt aangedreven die elektriciteit levert. Is lastig, want aardkorst is op veel plekken te dik. Maar in de VS draaien nu 51 van dergelijke centrales op federale grond. Het federale bureau voor Grondbeheer heeft net vergunning afgegeven voor potentieel de allergrootste: een project in Utah dat - volgens de bouwers - uiteindelijk maximaal 2 gigawatt energie kan leveren, bijna net zo veel als alle bestaande 51 bij elkaar. Dat zou volgens hen voldoende zijn voor 2 miljoen huishoudens.

Op de telefoon

tech | Vox | 2 oct 24

Iedere Apple iPhone 14 of nieuwer kan sinds kort communiceren per satelliet, zonder mobiel netwerk. Midden op de oceaan, in de rimboe, op een bergtop - overal. Geen mobiel netwerk meer nodig. (wel alleen SMS.) Dit is handig voor avonturiers, of mensen in een rampgebied, zoals de inwoners van North Carolina onder de orkaan Helene. Beschikbaar sinds de laatste update, enkele weken geleden.

Apple en Google hebben ook 'Satellite SOS,' maar die verbindt rechtstreeks met hulpdiensten en kan niet gebruikt worden voor privé-berichten aan familie of vrienden. Ook deze dienst alleen op iPhone 14 of nieuwer, of Pixel 9 voor Android.

Hoe is dit in vredesnaam mogelijk? Dankzij het almaar groeiende netwerk van satellieten. Die worden zolangzamerhand 'zendmasten in de hemel.' Die maakten al eerder breedband internet zonder kabel mogelijk, zoals geleverd door bijvoorbeeld Starlink.

Die kleine, laagvliegende satellieten kunnen steeds preciezer signalen ontvangen door langere antennes en 'beamforming.'

Handel

politiek | via Tyler Cowen | 29 sep 24

Een ver-elf-voudiging sinds de invasie van Oekraïne. Cynische Duitsers, denk je eerst. Maar hoe zien de Nederlandse cijfers er uit?