wetenschap • tech • gezondheid • geld

Threads

tech | via Ben Evans | 14 nov 24

... is het alternatief voor Twitter/X, ontwikkeld door Meta nadat bekend werd dat Elon Musk Twitter wilde kopen. Gelanceerd in juli 2023. Is een aanhangsel van Instagram, je moet een Insta account hebben. Specifiek voor tekst, max 500 letters per post, duidelijk uitdager van X. Had na een maand 8 miljoen gebruikers. Maar nu ... 90 miljoen nieuwe gebruikers in de afgelopen drie maanden.

Oma aan de lijn

ook belangrijk | BBC | 14 nov 24

Telefoonmaatschappij Virgin O2 heeft met AI een oma gecreëerd die vragen van scammers beantwoordt, en zo hun kostbare tijd verdoet.

Wirtschaftswunder

geld | Visual Capitalist |18 nov 24

(bronnen: IMF, BEA, Census)

Nee, geld is inderdaad niet alles. Maar wel fijn want je kunt er ziekenhuizen mee bouwen en scholen verbeteren en huizen bouwen en de lucht schoner maken en .... etc.

Amerika is een economisch wonder. Twee van de drie armste staten in de VS hebben nog steeds meer BBP per hoofd van de bevolking dan Duitsland.


Doenlijk

wetenschap | Economist | 14 nov 24

De Grote Overgang naar een duurzame wereldeconomie, waarin de CO2-uitstoot nul is, is best te betalen. Veel gebruikte schattingen zijn $3 tot $12 trillion (biljoen) per jaar. The Economist denkt dat dat het veel minder zal zijn, om vier redenen. De scenario's die worden gebruikt veronderstellen een hele snelle, en dus duurdere overgang. Ze veronderstellen veel snellere bevolkingsgroei dan redelijk is. Voorspellers hebben consequent onderschat hoe snel duurzame energie goedkoper wordt (denk zonnepanelen). Tot slot: deze schattingen trekken niet de kosten af die sowieso gemaakt worden - ook bestaande systemen op olie, steenkool en gas zouden onderhouden en vernieuwd en uitgebreid moeten worden.

Als je er van uitgaat dat 1,5ºC temperatuurstijging onhaalbaar is, en 2ºC als doelwit neemt; en de horizon ietsje verlegt naar 2050 of zo; dan zou het de wereld ruwweg $1 biljoen per jaar kosten, oftewel 1% van het wereld-BBP. Ter vergelijk: in 2024 investeerden we totaal 2-3% van het wereld-BBP in energie, duurzaam en fossiel.

Er zijn nog allerlei haken en ogen, uitgewerkt in het artikel. Maar, concludeert het blad: "Klimaatverandering is niet het einde van de wereld en ook niet een dure doemdenkershobby. Het is een echt en ingewikkeld probleem, maar wel een probleem dat betaalbaar opgelost kan worden."

(ik citeer meestal niet The Economist omdat ik ervan uitga dat de meeste Bicker-lezers ook wel een abonnement hebben. En het blad heeft een gemene betaalmuur. Maar dit was wel een goed stukkie verslaggeverswerk. Als u niet over de muur kunt klauteren, probeer dan via archive.ph. Tip van Th. van Dijk)

Een spiegel?

politiek | podcast | 7 nov 24

'The Rest is History' heeft zojuist een serie van vijf podcasts geplaatst over het rampjaar 1968 in de VS. Dat jaar werd de zwarte dominee Martin Luther King vermoord; werd presidentskandidaat Robert Kennedy (inderdaad, de vader van) vermoord; waren er massale rellen in de grote steden waarbij duizenden voornamelijk zwarte activisten werden gedood door de politie; tienduizenden raakten gewond. De oorlog in Vietnam eiste duizenden jonge levens, en was ook een splijtzwam in het land.

George Wallace, gouverneur van Alabama, appelleerde aan de angst van blanke kiezers voor hun zwarte buren. Blank en zwart zouden altijd gescheiden, 'segregated,' moeten blijven, zei hij. Hij fulmineerde tegen linkse studenten van de Oost-en Westkust met hun 'woke' ideeën over abortus en gelijke rechten.

Eugene McCarthy voerde een korte en onverwacht succesvolle campagne om zittende president Lyndon Johnson uit te dagen. Hij was één van de eersten die effectief nieuwe media gebruikten. In dit geval: 'direct mail.' Massamailings, 'bel dit gratis nummer om te doneren.'

Precies 40 jaar na 1968 werd de eerste zwarte president gekozen.


Vredesplan

politiek | Mick Ryan | 11 nov 24

Hoe ziet dat er dan uit, zo'n vredesplan voor Oekraïne? De Britse Telegraph zegt een concept te hebben gezien. Generaal b.d. Mick Ryan analyseert.

'Bevries' de frontlinie - dat betekent dat Oekraïne 20% van zijn grondgebied verliest. En gezien de bewijzen voor intimidatie, verkrachting, marteling, en mishandeling van opstandige burgers, en het stelselmatig ontvoeren van kinderen, is dat 'een strategische nederlaag en een morele nederlaag,' vindt Ryan.

Een bufferzone - van 1200 kilometer. Wie moet die bewaken? EU-landen ja, maar Rusland zal ook landen willen aanbevelen.

Meer wapens voor Oekraïne - jazeker, dat dan weer wel. Met als argument dat de grens bewaakt moet kunnen worden. De hamvraag is: kunnen de fabrieken wel meer produceren?

Geen NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne - Zou een enorme overwinning zijn voor Poetin, en een beloning voor de invasie. En hem aanmoedigen om het over vijf jaar weer te proberen, net zoals hij in Tsjetsjenië heeft gedaan.

Ryan concludeert: 'Dat het zo ver gekomen is, is een schande voor het strategisch denken en uitvoeren van 'het Westen.' De economische macht van de vijf grootste NAVO-landen is twintig keer zo groot als die van Rusland; de legers zijn groter dan die van Rusland, en zijn technologisch en technisch beter. Onze strategie voor Oekraïne is door het ijs gezakt. Mislukt.'

'Wij gaan hier spijt van krijgen. En onze burgers ook.'

Privé-jet wagon

ook belangrijk | WITI | 29 oct 24

Panoramakamer van de 'Cedar Rapids' wagon(bron: WITI)

Wie een beetje wilde meetellen in Amerika eind 19de, begin 20ste eeuw had zijn eigen treinwagon. In 1929 waren er wel 2.000 in de hele VS. En sommige bestaan nog steeds, en werken net zoals 100 jaar geleden: je belt Amtrak, vraagt op welke lijndienst je je wagon kan aankoppelen, en hadsikidee. Twee tot vier slaapkamers, badkamers, keuken, eetzaal .... Ze zijn nog steeds te boeken.


Jeff Bezos over de pers

politiek | Washington Post | d28 oct 24

Jeff Bezos, oprichter van Amazon en eigenaar van de Washington Post, verdedigt zijn veto over een 'endorsement' van Kamala Harris. Het blijft merkwaardig dat dit besluit tien dagen voor de stembus valt. Maar los van de timing, is het de moeite waard om het artikel van Bezos te lezen. Behartenswaardig voor alle journalisten, ook in Nederland.*

'In de jaarlijkse enquete over vertrouwen en reputatie staan journalisten en de media vaak in het rechterrijtje, vaak net boven het Congres. Dit jaar zijn we erin geslaagd om onder het Congres te eindigen. Onze vakgroep wordt nu gezien als de minst betrouwbare van het land. Kennelijk doen we iets verkeerd.'

'Een analogie. Stembusmachines moeten aan twee eisen voldoen. Ze moeten de stemmen correct tellen, en mensen moeten geloven dat ze correct tellen. Datzelfde geldt voor kranten. We moeten accuraat zijn, en mensen moeten geloven dat we dat zijn. Het is een bittere pil, maar op dat tweede punt schieten we tekort. De meeste mensen denken dat de media bevooroordeeld zijn.'

'Gebrek aan geloofwaardigheid is niet een probleem van alleen de (Washington) Post. Onze vakbroeders bij andere kranten hebben hetzelfde probleem. Dat is niet alleen een probleem voor de media maar voor het hele land. Veel mensen vertrouwen nu liever op nonchalante podcasts, feitenvrije berichten op sociale media en andere ongeverifieerde nieuwsbronnen waardoor desinformatie zich snel kan verspreiden en de polarisatie vergroten. De Washington Post en de New York Times winnen prijzen, maar we praten steeds meer voor een kleine kring. We praten steeds meer met onszelf.'

*volledige versie ziet u, zoals altijd in deze nieuwsbrief, door op de kop hierboven te klikken. Als de link niet werkt stuur ik een versie per aparte mail.


Bedeesde Democraten

politiek | NY Times | 23 oct 24

Elon Musk staat te hossen op het podium met Donald Trump. Jeff Bezos (Amazon) heeft zijn krant, de Washington Post, gevraagd niet Harris te steunen. De eigenaar van de Los Angeles Times deed hetzelfde. Maar waar zijn de plutocraten die publiekelijk Kamala Harris steunen? Bill Gates geeft voor het eerst in zijn leven geld aan een presidentskandidaat - en veel ook, zegt de NY Times: 50 miljoen dollar voor Harris - maar zegt daarover niets in het openbaar. Warren Buffett, al lange tijd lid van de Democratische partij, zegt dat hij dit jaar geen kandidaat steunt. Jamie Dimon, de politiek geëngageerde baas van JP Morgan Chase bank, heeft collega's gezegd dat hij het liefst Harris als president ziet, maar houdt tegelijkertijd de optie open om alsnog Trump te steunen. Volgens de Times is hij bang voor represailles van Trump, mocht die gekozen worden - en 'dus' is het in het belang van aandeelhouders om neutraal te doen. Tja.

Russisch gas

politiek | Bloomberg via Tooze | 26 oct 24

Een afname na de invasie, maar langzaam neemt de handel weer toe.

Visie!!

ook belangrijk | Brilliant Maps | 7 aug 24

Ter orientatie: halverwege, rechts, is het Leidseplein. De snelweg die onderin binnenkomt is over de Stadhouderskade aangelegd.

Voorstel van de Amerikaanse architect David Jokinen uit 1967. Je hoort hem bijna zijn stem verheffen: 'Visie, dames en heren! Durf! Dat is wat deze stad nodig heeft.'

Amsterdam, zo vond hij, had hoogbouw nodig, en snelwegen voor al het komende verkeer. Daarvoor kon je de grachten dempen wat daar had je toch niks aan. En die 19de eeuwse huizen kon je vervangen door wolkenkrabbers.


Unknown unknowns

politiek | via The Browser | 16 oct 17

Wat weten we echt van Chinese politiek? Het fameuze citaat van Donald Rumsfeld uit 2002 ('Things we don't know we don't know') kwam bij me op bij dit artikel. Een topanalist van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken is mede-auteur: 'Bijna alles was we weten is gebaseerd op informatie uit ondoorzichtige politieke processen, gepubliceerd om redenen die we niet volledig begrijpen.'

'We doen ons best om informatie te knijpen uit de schaarse data die niet gemanipuleerd kunnen worden door de Communistische Partij - te weten, beleidsdaden en personele verschuivingen. We proberen daaruit indirect af te leiden wat er aan de hand is in het leiderschap, omdat we geen directe waarnemingen kunnen doen.'

Hij geeft een lesje analytisch denken, universeel bruikbaar: 'We moeten eerst onze eigen conclusies formuleren, en dan onszelf afvragen welke andere conclusies gedragen zouden kunnen worden door dezelfde feiten. Deze exercitie zou ons enorm helpen te beseffen wat we weten, en wat we niet weten.' En dit artikel dateert nog uit 2017. De boel is er sindsdien niet transparanter op geworden.

Aardwarmte

technologie | Splinter | 18 oct 24

Kan rechtstreeks warmte leveren, of stoom opwekken waarmee een turbine wordt aangedreven die elektriciteit levert. Is lastig, want aardkorst is op veel plekken te dik. Maar in de VS draaien nu 51 van dergelijke centrales op federale grond. Het federale bureau voor Grondbeheer heeft net vergunning afgegeven voor potentieel de allergrootste: een project in Utah dat - volgens de bouwers - uiteindelijk maximaal 2 gigawatt energie kan leveren, bijna net zo veel als alle bestaande 51 bij elkaar. Dat zou volgens hen voldoende zijn voor 2 miljoen huishoudens.


Op de telefoon

tech | Vox | 2 oct 24

Iedere Apple iPhone 14 of nieuwer kan sinds kort communiceren per satelliet, zonder mobiel netwerk. Midden op de oceaan, in de rimboe, op een bergtop - overal. Geen mobiel netwerk meer nodig. (wel alleen SMS.) Dit is handig voor avonturiers, of mensen in een rampgebied, zoals de inwoners van North Carolina onder de orkaan Helene. Beschikbaar sinds de laatste update, enkele weken geleden.

Apple en Google hebben ook 'Satellite SOS,' maar die verbindt rechtstreeks met hulpdiensten en kan niet gebruikt worden voor privé-berichten aan familie of vrienden. Ook deze dienst alleen op iPhone 14 of nieuwer, of Pixel 9 voor Android.

Hoe is dit in vredesnaam mogelijk? Dankzij het almaar groeiende netwerk van satellieten. Die worden zolangzamerhand 'zendmasten in de hemel.' Die maakten al eerder breedband internet zonder kabel mogelijk, zoals geleverd door bijvoorbeeld Starlink.

Die kleine, laagvliegende satellieten kunnen steeds preciezer signalen ontvangen door langere antennes en 'beamforming.'


Handel

politiek | via Tyler Cowen | 29 sep 24

(bron: X)

Een ver-elf-voudiging sinds de invasie van Oekraïne. Cynische Duitsers, denk je eerst. Maar hoe zien de Nederlandse cijfers er uit?

(bron: trading economics)
(bron: CBS)

Voorspel voorzichtig

ook belangrijk | Ritholtz | 26 sep 24

Een nieuwe aflevering in de serie 'Nobody knows anything' van fondsbeheerder Barry Ritholtz, die een langlopende blog heeft.

(bron: YouTube)

Deze keer over de entree van de Beatles in Amerika. Ed Sullivan wees ze twee keer af voor zijn show, voordat hij ze eindelijk toeliet. Serieuze kranten en muziekrecensenten kraakten hun optredens. 'Beatles flop op TV' (NY Herald Trib), 'Zelfs hun moeders zouden toegeven dat ze niet kunnen zingen' (LA Times). Etcetera. Heerlijk om eens te lezen met de benen omhoog. Maar ook een serieuze waarschuwing voor beleggers: 'Proberen om complexe systemen te begrijpen, vol met willekeurige en gerelateerde variabelen, exogene factoren en onvoorspelbaar menselijk gedrag, is een hopeloze onderneming.'

Meer ook op 'The Better Letter,' een van de bronnen voor Ritholtz.

Weer open

economie | NPR| 20 sep 24

Three Mile Island, de kerncentrale waar in 1979 een beperkte maar publicitair rampzalige 'meltdown' plaatsvond, gaat weer open. Het bedrijf dat eigenaar is van de centrale heeft een contract voor 20 jaar gesloten met Microsoft, dat energie nodig heeft voor zijn datacenters.

AI efficiënter

Dit laatste bericht via Benedict Evans, die terloops een opmerkelijk nieuwtje meldt: 'Terwijl de modellen en ook de gebruikersaantallen van AI snel groeien, gaat de efficiëntieverbetering nog veel sneller - 75-90% toename ten opzichte van vorig jaar, doordat de ingenieurs de leiding hebben overgenomen van de wetenschappers.'


Lang leven

wetenschap | The Conversation | 13 sep 24

Waarom leven sommige mensen langer dan andere? Wat is het geheim van 'blue zones,' waar opmerkelijk veel mensen op hoge leeftijd nog gezond zijn? Er is eindeloos veel over geschreven en het is allemaal - onzin, zegt Saul Justin Newman, senior research fellow bij het Centrum voor Lange-Termijn Studies van University College London.

'Ik heb 80% van de mensen ouder dan 110 opgespoord (de overige 20% komen uit landen waar je de cijfers niet kunt gebruiken). Van die 80% heeft vrijwel niemand een geboorteakte. In de VS zijn er 500 mensen, daarvan hadden er 7 een geboorteakte. Nog erger - slechts 10% had een overlijdensakte.'

Huh? Hij legt 't verderop uit.

'Okinawa in Japan is zo'n 'blauwe zone.' Er was een Japans overheidsonderzoek in 2010, dat ontdekte dat 82% van de mensen ouder dan 100 al overleden bleken te zijn. Het geheim van 110 worden is: niemand vertellen dat je dood bent gegaan.'

Newman won dit jaar de Ig Nobel Prijs, voor wetenschappelijk onderzoek dat mensen 'aan het lachen brengt, en dan tot nadenken stemt,' al 34 jaar uitgereikt door MIT in Boston.

'Ik schat dat 72% van de honderdjarigen in Griekenland dood zijn, of vermist, of een geval van pensioenfraude.'

'Gebieden waar de meeste 100-110-jarigen wonen zijn vaak de gebieden waar er de meeste druk is om pensioen te frauderen,' zegt Newman. 'De beste plek in Engeland om 105 te worden is Tower Hamlets. Daar wonen meer 105-jarigen dan in alle welgestelde regio's in Engeland bij elkaar opgeteld. Vlak daarachter zitten downtown Manchester, Liverpool en Hull' (waar het gemiddelde inkomen niet erg hoog is, red.) 'Maar tegelijkertijd hebben die plekkende minste 90-jarigen, en zijn ze volgens de overheid de slechtste gebieden om oud te worden.'

Nu goed. Maar wat dan? We moeten een systeem ontwikkelen dat niet afhankelijk is van documenten, zegt Newman. (tip J. Meischke)


Abonneer De Bicker

Vul hieronder uw e-mailadres in om u in te schrijven voor de nieuwsbrief
jamie@example.com
Abonneer